1976 : QQTRIN024901c1

Proinsias Ó Conluain

...a mbíonn siad... a mbíonn trup air... Yea...

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Mm mm... Nah Nach aisteach.

Proinsias Ó Conluain

Bhuel a Pháidín, bhíú bhíodh go leor seancheairdeanna anseo ar... ar Inis Meáin chomh fada sin ó shin bhí siad án. ann.

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Ó bhí, bhí siad, bhí i gcónaí. Bhí siad. Bhídís i in ndan ann a gcuid héin féin mórán a dhéana dhéanamh go de chuile gach uile rud. Bhíoch Bhíodh an cliabh is a an chiseog ’s is a... an... chuile gach uile rud mar sin, bhíoch, bhíodh, bhídís i in ndan, ann, cínnte. cinnte.

Proinsias Ó Conluain

Bhí eh fíodóirí ann ar ndóí. ndóigh.

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Bhí, bhí fíodóir án, ann, bhí. Táilliúir, bhí fíodóir án ann agus is táilliúir, bhí by dad.

Proinsias Ó Conluain

Agus dhéanú dhéanadh an táilliúr táilliúir na héadaí ar fad is dóí? dóigh?

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Ó na héadaí ar fad, na héadaí ar fad, chuile ní, chuile ní. Bhíoch muid Bhímis héin féin in ndan ann na bróga a dhiona, dhéanamh, bhíoch, bhíodh, bhíoch. bhíodh.

Proinsias Ó Conluain

Dhéanhá Dhéanfá héin féin bróga?

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Ó dhéanainn, ó dhéanainn an t-am sin. Bhí chuile gach uile dhuine in ndan ann iad a dhiona, dhéanamh, bhíoch. bhíodh. A Agus cháí... chaithfí... bhídís ag teastáil i gcúnaí go minic agus is cháí chaithfí a bheith in ndan ann iad a dhiona dhéanamh mara mura mbeiá mbeithfeá . An iad seo na na brógaí bróga úrleathar mar a déará? déarfá? Á na pampútaíos... pampútaí...

Proinsias Ó Conluain

Sea...

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Na pampútaíos, pampútaí, is iad .

Proinsias Ó Conluain

Bhuel cén chaoi a ndéanhá ndéanfá iad sin?

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Ó bhuel muise ar ndú, ndóigh, thóiceá thógtá an miosúr ar do chois i dtosach agus gheárthá ghearrfá amach ansin í agus thaullhá thollfá le scian í, chuirhá chuirfeá paidhl poill ínti inti leis na ruógaí ruóga a chuir chur amach ínti inti le haghaidh iad a fhuáil agus ansin chuirhá chuirfeá ort iad. Sin é mar a dhéanhá dhéanfá é, is é.

Proinsias Ó Conluain

An táilliúr táilliúir ansin, bréidín ar fad a bheú bheadh aige ?

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Bréidín ar fad, bréidín i gcónaí a bhí aig ag táilliúir, sea, bréidín uileog. uile.

Proinsias Ó Conluain

Bhuel cén fáth ar eighrí éirigh daoine as cathú caitheamh a bhréidín?

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Bhuel d'eighre d'éirigh nuair a stop an factory orthub orthu an moinachain monarchain a bhí i nGaille nGaillimh a bhíoch bhíodh ag díona déanamh na holainne, holla, a bhíoch bhíodh aig ag diona déanamh an sná... snáith... sin é. Sin é an fáth gur imí, imigh, gur stop sé, is é. Bhíoch Bhíodh an túirne, tuirne, chuile gach uile rud, túirne tuirne is na cárnaí cardaí chuile gach uile acub acu le a ag bheith a ag sníomh, is an crán crann le a ag bheith a ag deilbh , bhíoch, agus an t-inneach aig ag a an bhfíodóir agus ansin táilliúir nuair a bheit bheadh réidh agus bhídís á... ag úra úrú an bhréidín sa mbaile freisin sa t-am sin, bhíoch. bhíodh. An bhfaca rud úra úrú riamh? Bréidín?...

Proinsias Ó Conluain

Cén sórt rud?

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Úra! Úrú!

Proinsias Ó Conluain

Úra? Úrú?

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Shea , úra. úrú. Bheidís ag a ciceáil a an bhréidín is go ndionaidís ndéanfaidís tiú tiubh é.

Proinsias Ó Conluain

Mm...

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

bhíoch, bhíodh, bhíoch bhíodh fadó...

Proinsias Ó Conluain

sea...

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

ea... Beirt bhan beirt fhear....

Proinsias Ó Conluain

Raurú? Ramhrú?

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Raurú Ramhrú sea raurú. ramhrú.

Proinsias Ó Conluain

Sea.

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Raurú, ramhrú, úra úrú a thiúraidís thabharfaidís air.

Proinsias Ó Conluain

Mmm.

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Shea, Sea, bheidís ag úra. úrú

Proinsias Ó Conluain

Agus ansin na toíthe tithe féin, em, hionann na toíthe tithe atá anois án ann ach oiread.

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

No heanann. hionann. heanann hionann na tithe atá anois án ann a ar chor a ar bith, heannan. hionnan.

Proinsias Ó Conluain

Bhí saer saor cloiche ann fadó chomh math. maith.

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Ó bhí, ó bhí, bhí saoir. Thóicidís a gcuid tithe héin. féin. Bhuel níos fearr anois na saíor saor cloich_, siad a feabhsú agus na siúinéirí san áit, tá. siad i in ndan ann a gcuid oidhbre oibre héin féin a dhiona dhéanamh uileog uile anois, tá.

Proinsias Ó Conluain

go leor do na toíthe tithe ceann tuí fós ann mar sin héin.

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Ó , tá, ó tá, agus béí bei cuid acub acu án ann i gcúnaí gcónaí déarainn, déarfainn, béí, bei, béí, bei, ach an-daíorchostasah an-daorchostasach anois, na rópaí a bhíoch bhíodh a ag goil dul orthub orthu siad a ag fáil gán gann agus daíor. daor. níos saoire anois a bheith , ag íoc ar theach nua a bheith teach ceán ceann tuí a choinneáil, a choinneáil ag imeacht, tá.

Proinsias Ó Conluain

deacair iad a choinneáil glan agus córaithe.... cóirithe....

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

....Bhuel siad, bhuel i gceart, tá, tá.

Proinsias Ó Conluain

Mmm.

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Ach, tá_ mar siad cuid acub acu an-sean ar fad, an-sean, tá.

Proinsias Ó Conluain

Agus mura muna mura muna gcoinníonn cóirithe iad tigeann tagann braen braon anuas orthú orthu ansin....

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

....Á muise go dimhin sin í an fhírinne, níbh níorbh fhearr uit duit caoi a choinneáil orthub orthu chuile gach uile bhliain, chuile gach uile bhliain ní’l níorbh fhearr.

Proinsias Ó Conluain

Bhfuil móran mórán caiple capaill anois ar an oileán?

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Bhuel níl mórán, morán, níl mórán anois, tá, mórán le doiséin dosaen anois capaill án, ann, doiséin dosaen capaill anois án. ann.

Proinsias Ó Conluain

Agus an mbaintear mórán feidhme astu?

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Bhuel, go leor é, go leor anois é, hea, hea, le h-ais hais mar a bhíoch bhíodh fadó, bhíoch bhíodh siad staraí i gcúnaí gcónaí ag plé le le feamainn, le múin, móin, le fataí, le gaine, gaineamh, chuile gach uile rud, taoileach, aoileach, ar chuile gach uile bhídís an capall #? le haghaí haghaidh chuile gach uile obair, le chuile gach uile obair fadó, bhíoch. bhíodh. tractors anois án ann agus siad sin a ag diona déanamh go leor gon den obair sin, tá.

Proinsias Ó Conluain

mhéid tractors atá an? ann?

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Bhuel trí cín, cinn, trí cín. cinn.

Proinsias Ó Conluain

Sea.

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Hmm.

Proinsias Ó Conluain

Agus céard faoi na hasail ansin eh siad sin fairsing?....

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

....Ó maidir_ , ó tá, an t-asal bocht ag obair i gcúnaí, gcónaí, tá, seisean i gcúnaí gcónaí ag obair. Tá, an t-asal i gcónaí ag obair.

Proinsias Ó Conluain

D'athraí D'athraigh an bia chomh math maith is dóí.... dóigh....

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

....Ó cínnte.... cinnte....

Proinsias Ó Conluain

....Sea....

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

....Ó d’ara, d’athraigh, ó d’ara d’athraigh thar mar bhí fadó, d’ara d’athraigh cínnte, cinnte, cínnte. cinnte. an bia anois i bhfad níos fearr tá.

Proinsias Ó Conluain

An gceapann dáiríbh go bhfuil níos fearr? Bhfuil chomh folláin leis an... an t-arán mar shampla?....

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

....Áá, níl, óó... níl, níl achó chomh folláin leis an mbia a bhí fadó án ann leis na fataí prátaí agus an t-iasc ra... raibh... ra raibh airiaú riamh bia achó chomh folláin leob leo sin, ra... raibh.. Marach Murach go ro raibh bheach bheadh na daoine achó chomh fada san obair a bhíodar a dhiona, dhéanamh, bheidís cho chomh láidir cho chomh folláin ’gus agus a bhíodar, aig ag na fataí, cínntí cinntí é sin.

Proinsias Ó Conluain

Agus eh an deoch ansin eh, bhíú bhíodh pub i gcónaí ar an oileán.

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Ó bhíoch, ó bhíoch bhíodh aen aon áird aird air, bhíoch. bhíodh. Bhíoch Bhíodh cheal airgid, bheach bheadh an t-airgead án ann ach laetheanta laethanta féile, b'fhéidir faoin Nollaic is mar sin amannaí amanna beaga, bhíoch, bhíodh, bhíoch. bhíodh.

Proinsias Ó Conluain

Agus an ro raibh teah teach ósta ann ansin eh?

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Á bhí teach ósta i gcúnaí gcónaí án, ann, bhí an teach ósta i gcúnaí gcónaí án, ann, ach mar sin héin féin , fhéatá fhéadfá a ghoil dul án, ann, fhéatá. fhéadfá.

Proinsias Ó Conluain

fhéatá fhéadfá a ghoil dul an ann gan go leor airgid a bheith agat ar chaoi ar bith.

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Ó a mhaighdean go díreach, go díreach.

Proinsias Ó Conluain

Ach theastóch theastódh i bhfad níos uait anois....

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Ááá theastóch theastódh a chúig oiread anois, a de deich n-oiread.

Proinsias Ó Conluain

Sea...

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

le ha haghaidh a ghoil dul án ann agus an t-ám t-am sin ach mar sin héin féin is fuirsin fusa anois é an t-am sin. B’fhrusta B’fhurasta , is frusta furasta pionta a fháil anois scilling an t-am sin.

Proinsias Ó Conluain

Mmm.

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Is frusta. furasta.

Proinsias Ó Conluain

An mbíonn aen aon rud ar leith a ag baint leis an Nollaig ansin? An dtéann daoine ann ’le fhéile Stiofán aen aon ar leith?....

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

....Ó tea_... ta_... ó theigheach, théadh, ó theighdís théidís fadó án ann ’le fhéile Stiofáin is féile a ar bith, theighdís théidís án, ann, 'l fhéile Pádhraic Pádraig 's is mar sin, tSin Sin tSeáin Seáin theighdís théidís án, ann, theigheach, théadh, ó theigheach, théadh, chastaí na daoine ar a chéile. B'fhéidir go mbeit mbeadh leathbhliain arís sar sula thiocaidís dtiocaidís án, ann, go dtiocach dtiocfadh an Nollaic Nollaig arís, go dtiocfach dtiocfadh an Nollaic Nollaig aríst.

Proinsias Ó Conluain

bhíonn aen aon rud ar leith mar sin án ann anois eh timpeall na Nollag?....

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

....Á bhuel bhíonn, bhíonn. Beag nach í an Nollaic Nollaig céanna anois atá i gcúnaí gcónaí án. ann.

Proinsias Ó Conluain

Sea.

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Is beag, is beag nach mar a chéile anois i gcúnaí gcónaí é.

Proinsias Ó Conluain

Hmm. dhéantaí poitín anseo a ar chor a ar bith?

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

A níor dionú dhearnadh aen aon phoitín án ann le céad bliain mórán, níor dionú dhearnadh .

Proinsias Ó Conluain

Sea.

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Is mb’fhéidir b’fhéidir as os a chíonn. chionn. Ach bhídís á dhiona dhéanamh fadó án ann beagán dhe, bhíoch. bhíodh. Chuala muid Chualamar go mbíoch mbíodh ar aen aon chaoi.

Proinsias Ó Conluain

An raibh móin a bith an? ann?

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

ra raibh aen aon mhúin móin ariamh riamh air ar an áit, ra. raibh. Bhíoch Bhíodh an mhóin ag teacht as Conamara i gcúnaí, gcónaí, bhíoch. bhíodh.

Proinsias Ó Conluain

Agus cén chaoi a ndéanaidís an poitín mar sin?

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Hah?

Proinsias Ó Conluain

Mura Muna ro raibh móin acú acu nú? nó?

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Ó bhí múin fairsing a ag tíocht, teacht, bhí, bhíoch bhíodh neart báid a ag tíocht. teacht.

Proinsias Ó Conluain

Teacht....

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

....Teacht ó Chona__....

Proinsias Ó Conluain

....ó thír mhór....

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

....Ó sea, a tíocht teacht ó Chonamara.

Proinsias Ó Conluain

Mmm.

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Bhíoch, Bhíodh, a bhíoch, bhíodh, d'fheiceach muid d'fheicimis ar fad as, na scóra scórtha báid a ag goil dul soir agus a ag goil dul isteach freisint freisin ar na hoileáin. Óra Oró bhíoch.

Proinsias Ó Conluain

Agus an a ndéantaí curachaí curacha anseo?

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Bhuel dhiontaí dhéantaí aon churachaí churacha fadó ach díreach chuirtí caoi ar churachaí churacha án ann ach dhiontaí aen aon churachaí churacha án, ann, dhiontaí, dhiontaí, dhiontaí in Inis Oírr na curachaí curacha is an chuid is acub acu a t-am sin seo uileog, dhiontaí .

Proinsias Ó Conluain

Agus is iad is a dhéanann fós iad, ab ea?

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

Bhuel is iad, is iad is a dhéananns dhéanann fós iad, is iad mm, is iad.

Proinsias Ó Conluain

Mar sin de, níl mórán ceárdanna ceirdeanna mar sin dáiríribh.... dáiríre....

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

....Bhuel níl...

Proinsias Ó Conluain

san am i láthair...

Páidín Ó Maolchiaráin Inishmaan Aran

bhuel níl, bhuel siad a ag cleachta cleachtadh air, siad a ag cleachta cleachtadh anois air níos tá, siad a ag féachaint leis anois agus siad á dhiona. dhéanamh. Bhíoch Bhíodh faitíos an t-am sin orthub orthu a ghoil dul ag plé leob leo ach anois bailíonn siad héin féin fúb fúthu agus dionann déanann siad iad, dionann, déanann, dionann. déanann.