1975 : OD017722_CD0927_18c1

Dónal Ó Murchú An tImleach Mór Thiar Uíbh Ráthach

Bhí triúr driothár deartháir in Íochtar Cua fadó agus do bhí duine acu raibh geabánta geabanta in aen aon chor. Do bhí a máthair in aenacht éineacht leothu leo agus bhí críonna, agus oíche mar seo do bhuail breoite, agus do bhí ana-shuarach an-suarach go léir do gur mheádar mheáigh siad go gurbh mb’fhearr fhearr an sagart a thúirt thabhairt chúithi. chuici. Is é an áit a raibh an sagart, a i gCathair Dónall, agus bhí trus turas mór aun ann tímpeall timpeall an bhóthair ach do bhí cóngar trasna an chnoic cosán go raibh aitheantas acu súd siúd air. Duairt Dúirt an... duine dhosna dho na driotháracha deartháireacha do go mfanhach bhfanfadh féin i bhfeighil na... na máthar go dtacaidís dtiocfaidís agus leogan ligean don driotháir deartháir críonna imeacht agus an driotháir deartháir óg raibh ró-gheabánta rógheabanta imeacht in aenacht éineacht leis. Bhí an fear raibh ró-gheabánta rógheabanta bhí ana-láidir an-láidir agus d’imíodar trasna an chnoic, agus do dheigheadar chuaigh siad go tig teach an tsagairt, d’fhiarhaig d’fhiafraigh an sagart dóibh conas a thángadar, tháinig siad, duaradar dúirt siad gur thángadar tháinig siad an cóngar. ‘Agus conas a raghadsa rachaidh mise an cóngar’ a duairt dúirt an sagart ‘níl aen aon úmpar iompar agam’ a duairt dúirt ‘nur ‘nuair nár thugabhair thug sibh aen aon úmpar iompar libh’. ‘Be ‘Beidh ana-... cruaig crua orm’ a duairt dúirt an sagart ‘siúl i gcoinnibh gcoinne an chnoic suas, ach dhéanha dhéanfaidh aen aon trioblóid dom imeacht leis an gcorathom... gcothrom... Ó déarhaig... déarfaidh... driothár deartháir dósa domsa anso, anseo, agus chomh láidir le haen haon asal, agus béarha béarfaidh sin an cnoc amach tu. ‘Níl aen aon mheabhair aige siúd’ duairt dúirt ‘amadán is ea é’ a duairt dúirt ‘ach ana-láidir’. an-láidir’. Sea bhí soin sin go math, maith, ‘is math maith é sin’ a duairt dúirt an sagart ‘imeodsa ‘imeoidh mise in aenacht éineacht libh mar sin’. ‘Téir ‘Téigh isteach’ a duair dúirt leis an amadán ‘go dtí an séipéal agus túir tabhair amach bosca beag uaithine uaine chúm’ chugam’ a duair dúirt ‘atá san altóir, agus fág éinne istig istigh id i do dhiaig.’ dhiaidh.’ D’ime D’imigh isteach agus do bhuail an bosca chuige ina phóca agus ar a ghabháilt ghabháil anuas tríd an... fhálach an aidhl #?, do bhí an stailcaeir stalcaire suas ina choinnibh choinne agus dhá adhairc adharc as. ‘Bí amu’ amuigh’ a duairt dúirt an t-amadán ‘dheighig ‘chuaigh an fear a raibh na hadharca air, dheighe chuaigh chun suíte... suite... agus do láimhsíodar a chéile agus do chuir an t-amadán ar an dtae dtaobh amuh amuigh o dho dhoras é agus thairig tharraing an adhairc as. ‘Cé thusa?’ a duairt dúirt an t-amadán leis. ‘Ó is mise an dial’ diabhal’ a duairt dúirt ‘ach dial diabhal amadáin is ea thusa!’ Thug an bosca dhon don sagart. ‘Cad a mhoíl mhoilligh tu?’ duairt dúirt an sagart. ‘Do bhí an dial diabhal istig istigh sa tséipéal séipéal anocht’ a duairt dúirt ‘agus do bhí ana-... jab agam’ aduairt a dúirt ‘a ‘ag d’iarraig iarraidh é a chuir chur amach as.’ ‘Ní chuirheach chuirfeadh aen aon iongana ionadh orm’ aduairt a dúirt an sagart, a duairt dúirt ‘do chaighnt, chaint, ar a shon go dtugtar amadán ort. Mar’ aduairt a dúirt ‘sé a thairig tharraing an dial diabhal an’ a duair ‘tá fear is bean a phós anso’ aduairt a dúirt ‘tá dhá mhí ó shin. Agus táid siad a ag tarrac tarraingt a chéile’ aduairt a dúirt sé, ‘agus ag bearrthóileacht bearrthóireacht ar a chéile ó phósadar agus fiú amháin,’ aduairt a dúirt ‘táid siad le dhá Dhoumhnach Dhomhnach ag troid istig istigh sa tséipéal, agus sin é a thairig tharraing an dial diabhal tímpeall.’ timpeall.’ Bhailíodar leothu leo agus do bhíodar ag cuir cur díobh an cnoc amach agus an sagart i ndroum ndrom an fhir láidir seo, an amadáin. ‘Lig ‘Leag anuas anois mi’ mé’ aduairt a dúirt an sagart ‘agus haen haon trioblóid dom imeacht leis an gcorthom.’ gcothrom.’ Nuair a leog lig anuas é, an sagart, d’fhéach an t-amadán thairis agus bhí ag féachaint air ar leac muar mór a bhí ar cliathán chliathán an chosáin, agus stad sé. ‘Cad id i do ’bailiú thriobliú #?’ duairt dúirt an sagart ‘tá’ a duairt dúirt ‘tá bean ag seasamh ansoin’ ansan’ aduairt a dúirt ‘san aum am so seo dh’oíche d’oíche atá uaithi.’ Stad an sagart, ‘n’fhicimse ‘ní fheicimse in aen aon chor í’ aduairt a dúirt an sagart. ‘Chímse ‘Feicimse go math maith í’ duairt dúirt an t-amadán ‘an bhficeann bhfeiceann túsa tusa í,’ duairt dúirt leis an ndriotháir ndeartháir a bhí geibeánta. geabeanta. ‘N’fhicimse ‘Ní fheicimse aen aon ruainne dhi,’ duairt dúirt an driothár deartháir a bhí geabánta. geabanta. Thóg an sagart amach a leaur leabhar as a phóca agus do léig léigh stair ‘chím ‘feicim anois í’ duairt dúirt an sagart, ‘gluaisíg ‘gluaisigí oraibh’ aduairt a dúirt sé. Do ghluaisíodar ghluaiseadar orthu agus do bhíodar ag cuir cur díobh, agus do bhéic an t-amadán arís ‘féach anso anseo arís í’ aduairt a dúirt sé. ‘N’fhicimse ‘Ní fheicimse in aen aon chor í’, aduairt a dúirt an sagart. ‘Chímse ‘Feicimse í’ duairt dúirt an t-amadán. Do léig léigh an sagart arís. ‘Chímse ‘Feicimse féin anois í’ aduairt a dúirt an sagart. ‘Caithe ‘Caithfidh adamháil admháil a bhuint bhaint aisti’ aduairt a dúirt an sagart, a duairt dúirt sé, ‘agus an eagala eagla orm, le heagala’ heagla’ aduairt a dúirt sé, ‘do ‘go mbeach mbeadh úr bhur máthair caighlthe,’ caillte,’ aduairt a dúirt ‘agus do mbeach mbeadh aen aon ag déanamh aen aon droithid droichid duitse... #?’ aduair a dúirt ‘agus í ag góil gabháil i mbóthar na síoraíochta’ aduairt a dúirt sé, ‘gurb é an oullsprid ollspirid a chuirheach chuirfeadh brisciún bun os cionn í’ aduairt a dúirt ‘chun dul a láthair Dé.’ Ach chuir an sagart, chuir a mhéar ina bhéal agus do chuir as fead ghlaice. ‘A bhean mhaith,’ aduairt a dúirt an sagart, ‘cad a thug anso anseo thu, cad é do thrioblóid san aum am so seo dh’oíche.’ d’oíche.’ ‘Tá trioblóid orm,’ aduairt a dúirt ‘do chuir Dia é seo mar phrugadóireacht phurgadóireacht orm,’ aduairt a dúirt ‘fad a bheach bheadh ag cathamh caitheamh na Glóire’. ‘Cad a dhinis rinne tú as an slí’ aduairt a dúirt sé. ‘Neosadsa ‘Inseoidh mé soin sin duit,’ aduairt a dúirt ‘do bhíos bhí mé go math maith táchtach tábhachtach ar an sael saol so. raibh aen aon easna airg... airgid orm. Agus do chinníos choinníos tuarastal buachaill buachalla a bhí agam,’ aduairt a dúirt ‘ar feag feadh chúig bhliana agus do dhamhain dhamnaigh mi #?. Agus, dár dá mba dhóigh liom’ aduairt a dúirt ‘do ‘go dtúrhach dtabharfadh éinne agaibh scéala dom dhreatháir dheartháir go bhfuil m’áit aige’ aduairt a dúirt ‘hocht... hocht ocht aifreann a chuir lem le mo anamsa, níl aen aon eile a shaerhaig shaorfaidh agus dhineann dhéanann é sin n’fhicfear ní fheicfear go brách arís.’ Do bhailíodar leothu, leo, agus d’fhágadar ansoin ansan í agus do chnoic chonaic an sagart féin, do chnoic chonaic arís í. ‘An tusa an bhean do a raus raibh mé ag caighnt caint cheana leis’ aduairt a dúirt an sagart, ‘is mé’ aduairt a dúirt sí. Chuir a mhéar ina bhéal agus do chuir fead ghlaice arís as. ‘Cad é an trioblóid atá anois ort’ aduairt a dúirt an sagart. ‘Sé ‘Is é an trioblóid atá anois orm’ aduairt a dúirt ‘ná ‘nach duart dúirt mé leat a lem le mo dhriotháir dheartháir leat féin an t-aifreann a lé’. léamh’. ‘Math ‘Maith go leor’ aduairt a dúirt an sagart. Bhailíodar leothu leo arís agus níorbh fhada a bhíodar arís nuair a chnoic chonaic an sagart arís í. ‘An tu atá anso anseo arís?’ aduairt a dúirt an sagart. ‘Is mi’. mé’. ‘Cad é an trioblóid atá anois ort‘. ‘Neosadsa ‘Inseoidh mé soin sin duit’ aduairt a dúirt sí, ‘mara mbeig mbeidh an chéad aifreann ráite i gceaun gceann lá... faoi bhun agus fiche, beifear im i mo fhiscint fheiceáil go deo.’ ‘Ná bíoch bíodh soin sin do de thrioblóid ort’ aduairt, aduirt, aduairt a dúirt an sagart. ‘Be ‘Beidh ráite i gceaun gceann dhá lae agam.’ ‘N’fhicfar ‘Ní fheicfar mise anso’ anseo’ aduairt a dúirt ‘go deo arís’. Do dheigheadar chuaigh siad isteach go dtí do raibh an bhean suarach máthair na mbuachaillí agus d’fhiarha d’fhiafraigh dho, dhon don mac nuair a dheighe chuaigh isteach conas a bhí sí. ‘Tá ar an iongana ionadh is a tháinig... a chnucsa chonaic mise riamh’ aduairt a dúirt ‘do cailleamh cailleadh í sin’ aduairt a dúirt ‘uair a chloig ó shin. Agus do tháine tháinig beó beo arís. Do bhíod-... tnachta tnáite againn’ aduairt a dúirt sé. ‘Do thárlóch tharlódh soin sin leis’ aduairt a dúirt an sagart. Dheighe Chuaigh síos sa tseómra tseomra agus do chaighntig chaintigh í. ‘Cá rauis’ raibh tú’ aduairt a dúirt an sagart ‘ar an chéad fhead’. ‘Do bhíos bhí mé i mbóthar na síoraíochta,’ aduairt a dúirt sí. ‘Cá rauis raibh tú ar an tarna dara fead’ aduairt a dúirt an sagart. ‘Do bhíos bhí mé faoi bhrat na maighdine,’ aduairt a dúirt sí. ‘Cá rauis raibh tú ar an tríú fead,’ aduairt a dúirt ‘bhíos i ríocht na bhFlaitheas’ aduairt a dúirt sí. ‘Is trua ghéar a bhean,’ aduairt a dúirt ‘nách ‘nach aun ann a fhágas fhág mé tu thú #?... Do lean ar léamh dho dhó go dtí glae glao an choilig choiligh agus sin é an uair a cailleamh cailleadh í. Duairt Dúirt leis an ndriotháir, ndeartháir, ‘ná túir tabhair amadán anois go brách’ aduairt a dúirt ‘ar éinne go deo, mar duine le Dia is ea amadán agus is naefa naofa an t-amadán sinn féinig. Sin é an scéal a bhí air sin. D’fhág fear, d’fhág Bun an Doirín fadó ag dul siar go dtí áit go dtugaid dtugann siad na hArda Rua air a ag d’iarraig iarraidh leis a i bhí a i bhféarach an, ann, thórmaig. thórmaigh. Do thánga tháinig léithe léi a i lár na hoíche, agus do bhí au abhainn a i mBun a Doirín, agus do bhí ráite go raibh sprid á fhiscint fheiceáil a i gcois na haun habhann an. San áit do a raibh ag dul trasna leis an mbó b’shin é an áit do a raibh an cosán. Ráinig Ráinigh agus é ag dul ana-chóngarach an-chóngarach don au abhainn do chnoic chonaic an lasairt lasair agus cad a bheach bheadh ach lasairt lasair ag teacht ó fhiacail na spride, fear math maith ab ea é agus fear críonna ab ea é. Do chuir cómhrac comhrac air agus duairt dúirt raibh aen aon eagala eagla aige roímpi. roimpi. ‘Cuirim chút chugat é seo mar cheist’ aduairt a dúirt sí, ‘agus fhreagraíonn é’ aduairt a dúirt ‘beir saer saor agus beadsa beidh mise saer saor ón áit seo.’ Coineal Coinneal is coínleoir coinnleoir ar au’ abhainn’ aduairt a dúirt ‘agus cuirse leathrann as san.’ ‘Muileann ar thaebh thaobh au’ abhann’ aduairt a dúirt ‘agus í scligeadh sciligeadh thaul thall is abhus. Coineal Coinneal is coínleoir coinnleoir ar au’ abhainn’ aduairt a dúirt an tarna dara huaire, ‘agus cuirse leathrann as san’. An choinneann chainneann a baineamh baineadh roim roimh Shamhain’ aduairt a dúirt ‘do ‘go gcuirfeach gcuirfeadh ceaun ceann ar thig’. theach’. ‘Coineal ‘Coinneal is coínleoir coinnleoir ar au’ abhainn’ aduairt a dúirt ‘agus cuirse leathrann as san’. ‘Dob fhearra fhearr dhuitse’ duitse’ aduairt a dúirt ‘a bheith i bhFlaithis bhFlaitheas in aum, am, a bheith it i do shamhail ansoin’. ansan’. ‘Tá deire deireadh lem le mo throidse, troid agamsa leat anois’ aduairt a dúirt ‘do thógais-se thóg tú mise’ aduairt a dúirt ‘ón bprugadóireacht. bpurgadóireacht. Agus’ aduairt a dúirt ‘marófar í sin mar bhó ort shara sula mbeirsa mbeidh tusa abhaile’ aduairt a dúirt sí. ‘Buailhig’ ‘Buailfidh’ aduairt a dúirt ‘púca leis an mbó’ aduairt a dúirt ‘agus maróig maróidh an púca deauireamh dealramh an chapaill a bheig bheidh ar an bpúca agus maró maróidh an ort. Agus cad a dhéanha dhéanfaidh leis an mbó’ aduairt a dúirt ‘nuair a mharófar í’. ‘Ná ‘Nach cuirhinn gcuirfinn ar salann í’ aduairt a dúirt sé. ‘Níor mhaith dhuit duit í a chuir chur ar salann’ aduairt a dúirt an sprid, aduairt a dúirt ‘nuair a bhainheach bhainfeadh an marú dhi di ar ócáid don tsórt sórt úd.’ ‘Ó is cuma é’ aduairt a dúirt ‘ná ‘nach feoil is ea í i gcónaí?’ D’ime D’imigh ina splanc ón... sa spéir uaig uaidh agus do bhí ag cuir cur de agus é ag dul chomh fada leis an gCaislig, gCaisligh, do cho.. do léim an púca capall amach ó lic leac agus do bhuail lena dhá chois deirig deiridh isteach san éadan an agus do mhairbh mharaigh an bhó. raibh a thuille thuilleadh air, as go brách leis an bpúca uaig. uaidh. Agus do chuir ar salann an bhó, agus an dial diabhal do nuair a thóg aníos an bhó... an chéad phíosa dhi di le beiriú, do cheap go raibh ana-ghoirt, an-ghoirt, agus chroch anuas í i mbeann isti-... ar an dtaebh dtaobh istig istigh chun go mbeach mbeadh an goirteamas ag sile sileadh aisti. Do ghaibh ghabh fear siúil isteach an oíche nuair a bhí an píosa don mbó ar crocha crochadh anuas agus d’fhiarhaig d’fhiafraigh an fear siúil di, ‘cad é sin ar crocha crochadh anuas ansoin ansan agat’ aduairt a dúirt sé. ‘Mairteoil’ aduairt a dúirt fear an tí. ‘Cad a dhineann dhéanann leis sin?’ aduairt a dúirt sé, ‘ithimíd ‘ithimid é’ aduairt a dúirt ‘ach níor itheamair itheamar aen aon ghreidhm ghreim di seo fós.’ ‘Ní fearra fearr dhuit duit é mhuise’ aduairt a dúirt sé, ‘ní haen, haon, haen haon bhó é sin, haen haon phíosa do bhó é sin’ aduairt a dúirt sé, ‘ach píosa do sheana-sheanduine’ shean-sheanduine’ aduairt a dúirt ‘is dócha go raibh de deich bliana agus ceithre fichid.’ ‘Arú, cuir cur uait’ aduairt a dúirt sé. Chuir a mhéar ina phóca, ‘féach’ aduairt a dúirt ‘dún ceaun ceann dot de do shúile, agus féach’ aduairt a dúirt ‘tríd an bhfáinne sin’ aduairt a dúirt sé. D’fhéach tríd an bhfáinne. ‘Ó, mo chroí ’on dial’ aduairt a dúirt ‘gur stailc seanduine is ea é,’ a ag cathamh caitheamh ’ach gach aen aon dial diabhal ruainne dho dhó amach an doras. Tháinig a bhean, bhí amu, amuigh, isteach, agus d’íns d’inis an scéal di. Dúirt sin an bairille a chathamh chaitheamh amach chomh math. maith. Chaitheadar amach an bairille. Do gh... ghaibh ghabh an fear siúil seo, do ghaibh ghabh isteach chuige i gceaun gceann tamaill fada d’aimsir ina dhia dhiaidh soin. sin. ‘An raibh aen aon le déanamh agatsa’ aduairt a dúirt ‘le sprid Bhun an Doirín?’ ‘Do bhí’ aduairt a dúirt sé. ‘Do réitíos’ réitigh mé’ aduairt a dúirt ‘na ceasnaithe ceasnaí do a chuir orm.’ ‘Chuir an mí-ádh ort’ aduairt a dúirt ‘ar feag feadh seacht bliana. Díol anois’ aduairt a dúirt ‘an bhó is fearr atá agat, agus ceannaig’ ceannaigh’ aduairt a dúirt ‘an bhó is bréine agus is míllthe millte ar an aenach. aonach. Agus cuirhig cuirfidh soin’ san’ aduairt a dúirt ‘ar bhóthar do leasa tu. Agus nuair a bhe bheidh dhá bhliain agat’ aduairt a dúirt ‘be ‘beidh ar an mbó is breátha do chnoic chonaic éinne riamh.’ Do thóg a chómhairle. Do dhíol an bhó abh ab fhearr a bhí aige, agus do cheannaig cheannaigh an rud gránna so, agus a gceaun gceann dhá bhliana do bhí ar an mbó ba bhreátha a bhí riamh ina mhacha. Agus do bhí ag cuir cur de go lán sámh saibhir an chuid eile dhá shael. shaol. Do ráinig ráinigh go raibh beir beirt chómharsa chomharsan do a mhair a... i... gcóngarach cóngarach chéile a i gCiarraí Thiar fudó. fadó. Bhíodar gaelmhar, gaolmhar, bhí a dhá áit bheaga acu raibh aen aon mhairiúin mhaireachtáil muar mhór untu iontu agus do bhíodar ina mbuachaillí óga, do bhí a n-athracha agus a máirtheacha máithreacha do bhíodar caighlthe caillte agus do cailleamh cailleadh iad nuair a bhíodar so seo mar dhá bhuachaill ana-óg. an-óg. Do bhíodar cois na tine a gceaun gceann dosna do na tithe oíche mar seo agus iad ina dhá bhuachaill óg, agus duair dúirt duine leis an bhfear eile. ‘’On dial diabhal do cad ab áil lin’ linn’ aduairt a dúirt ‘anso, níl aen aon mhairiúint mhaireachtáil untu iontu so seo mar áiteanna. Is dóigh liom’ aduairt a dúirt ‘do ‘go ragha rachaidh sna máirnéalaig’ mairnéalaigh’ aduairt a dúirt ‘beig ‘beidh bás beatha agam, beig beidh rud éigin ’e de bharr mo shaeil shaoil agam, agus is fearra fearr dhuitse’ duitse’ aduairt a dúirt ‘gluaiseacht ort in aeracht éineacht liom.’ ‘Ó a Muire’ aduairt a dúirt ‘fanhadsa ‘fanfaidh mise anso’ anseo’ aduairt a dúirt ‘agus fhácad fhágfaidh mé an luath riamh anois’ aduairt a dúirt ‘be ‘beidh a d’iarraig iarraidh beatha a bhuint bhaint as’ aduairt a dúirt ‘pé beag muar mór atá aun.’ ann.’ Bhailibh Bhailigh siúd leis agus do dheighe chuaigh sna máirnéalaig, mairnéalaigh, agus do bhí bliain agus fiche amu amuigh nuair a bhí a sheiribhís sheirbhís tugaithe tugtha aige agus do tháinge tháinig abhaile, do bhuail isteach chuige seo mar chómharsa chomharsa gaelmhar gaolmhar do, an tarna dara hoíche tar éis é a theacht agus do chuir dearga deargadh ina pháilí phábhálacha roimis. ‘Is dócha’ aduairt a dúirt an fear nár fhág an luath riamh ‘do bhfuil muarán mórán iongainithe ionaí fiscithe feicthe agatsa anois.’ ‘Do chnuc chonaic mé a lán iongainí’ ionaí’ aduairt a dúirt sé. ‘Do chnucsa chonaic mise féin’ aduairt a dúirt ‘iongana ‘iongadh muar’ mór’ aduairt a dúirt ‘b’fhéidir chomh muar mór agus do chnocaís-se’ chonaic tusa’ aduairt a dúirt ‘agus níor fhágas fhág mé an luath riamh istig istigh anso anseo mar thig.’ theach.’ ‘Do ráineóch’ ráineodh’ aduairt a dúirt an máirnéalach mairnéalach ‘do ‘go gcífeá bhfeicfeá iongana ionadh chomh muar mór agus do chnucsa’ chonaic mise’ aduairt a dúirt ‘a shiúlaig shiúlaigh muarchuid mórchuid don domhan. Cad é an t-iongana t-ionadh muar mór é seo’ aduairt a dúirt an máirnéalach mairnéalach ‘a chnoicís-se chonaic tusa anso?’ ‘Ó is tusa is a shiúlaig’ shiúlaigh’ aduairt a dúirt sé, ‘is ort a théann to do iongana ionadh a ínsint insint dósa domsa ar dtúis.’ ‘Do bhíomair bhíomar maidean’ maidin’ aduairt a dúirt an máirnéalach, mairnéalach, ‘isna Niaithe Niatha Thoir, agus do bhí an beiritheal beirfean agus an teas chomh muar mór an do go mbeireóch mbeireodh obh lacha lachan a dtrí neómaití nóiméid a béara gheataig gheata #?. Ba ghearr dúinn’ aduairt a dúirt ‘dur ‘gur chualamair’ chualamar’ aduairt a dúirt ‘an fiach ba bhreátha a dineamh rinneadh riamh ag teacht tríd an bhfarraige mhór. Agus ar iar dteacht air a i gcóngar dúinn do thugamair thugamar faoi ndear’ deara’ aduairt a dúirt ‘giorria ag teacht tríd an bhfarraige, bhfarraige mhór agus trí chú ’na dhiaig. dhiaidh. Ar a an lín linn sin’ aduairt a dúirt ‘do léim an giorria isteach i mbórd mbord árthaig árthaigh chúinn chugainn agus na trí chú ina dhiaig, dhiaidh, raibh ach, ach a chos ar an gclár aig ag an ngiorria’ aduairt a dúirt ‘nuair a dhin rinne an bhean ba bhreátha dur gur luig luigh súil peacaig peacaigh riamh don ghiorria, agus do dhin rinne trí shagart dosna do na trí chú. D’órdaig D’ordaigh an captaen’ aduairt a dúirt ‘isteach ina sheómra sheomra í, agus d’órdaig d’ordaigh na trí shagart do í a chuir chur amach. "Ní ragha rachaidh amach uaimse" aduairt a dúirt an captaen, "go dtí do go neósa n-inseoidh sibh díom féinig, féin, agus cad fáth go bhfuileann bhfuil sibh ar fiach ina diaig." diaidh." "Céile shagairt is ea í" aduaradar a dúradar "agus is é an prugadóireacht purgadóireacht a cuireamh cuireadh orainne, a bheith á fiach fad a bheig bheidh Dia ag cathamh caitheamh na Glóire." "Ní ragha rachaidh amach ar an ócáid sin leis" aduairt a dúirt an captaen. Do thóg duine dhosna do na sagairt a lámh agus duairt dúirt leis "bí id i do ghiorria" aduairt a dúirt "nú "nó aun." ann." Do dhin rinne giorria dhi di agus do scaoil an captaen an doras as a sheómra sheomra féin í agus do léim amach sa bhfarraige agus do léim na trí shagart amach ina diaig diaidh agus do dhin rinne trí chú do. Sin é an t-iongana t-ionadh is a chnucsa chonaic mise riamh,’ aduairt a dúirt ‘leis an gcomharsain. gcomharsa. Cad é t’iongana-sa?’ do ionadh-sa?’ ‘An oíche a cailleamh cailleadh mo mháthair anso’ anseo’ aduairt a dúirt ‘ar a uair dhéag’ aduairt a dúirt ‘agus í á thórramh do tháinig triúr isteach’ aduairt a dúirt ‘ar chómhdheauramh, chomh-dhealramh, ar chómhaírde chomh-airde agus ar chómhdheauramh, chomh-dhealramh, ar chómhmhéid, chomh-mhéid, agus do dheigheadar chuaigh siad anún anonn go dtí an corp agus do shuig shuigh an corp aniar agus do chaighntig chaintigh an corp iad. Do chaitheadar chomh math maith le de deich neomaití nóiméid aig ag an gcorp agus do shín siar’ aduairt a dúirt ‘agus do bhuaileadar an doras amach faoi mar a thángadar isteach. Dheigheas Chuaigh mé go dtí tig teach an tsagairt ar maidin agus duart dúirt mé leis an sagart é, le sagart na próiste paróiste do go raus raibh mé chun í a chuir chur inniubh inniu ag ínsint insint an scéal scéil do mar a thárlaig tharla an oíche aréir. "Air sin mar ócáid" aduairt a dúirt an sagart "ní chuirfear inniubh inniu í" aduairt a dúirt "raghadsa "rachaidh mise go dtí an tig teach an tóirimh tórraimh anocht" aduairt a dúirt sé. Do tháinig an sagart ar an uair dhéag an oíche sin go dtí tig teach an tóirimh tórraimh agus ró-fhada rófhada a bhí istig istigh nuair a tháinig an triúr céanna isteach agus do dhineadar rinneadar na cliseanna cleasa céanna agus do shuig shuigh aniar agus do chaighntig chaintigh iad. Do léig léigh agus do léig léigh agus do dheigheadar chuadar an doras amach ar an slí a dhéanamh. "Cuir amáireach amárach í" duairt dúirt an sagart, aduairt a dúirt "ach fhéatadsa fhéadfaidh mise teacht sa tsochraid" aduairt a dúirt "caithe "caithfidh tú" aduairt a dúirt "glaech "glaoch ar an sagart óg" aduairt a dúirt "táimse ag dul" aduairt a dúirt "go háit eile." Do ghlaeig ghlaoigh ar an sagart óg agus d’íns d’inis an scéal don sagart óg mar a thárlaig. tharla. "Ní chuirfear inniubh inniu leis í mhuis" mhuise" aduairt a dúirt an sagart óg go dtí do go mbainheadsa mbainfidh mise adamháil admháil astu súd. siúd. Do tháinig an sagart óg roime roimh na uair dhéag an oíche sin agus ró-fhada rófhada a bhí istig istigh nuair a tháinig an triúr céanna isteach, agus do dheigheadar chuaigh siad anún anonn go dtí an corp agus d’eighrig d’éirigh an corp aniar. Do léig léigh an sagart óg agus do sheasaimh sheas ’dir idir iad ’s is an doras. Do thugadar faoi ag gabháilt gabháil amach agus do stadadar aríst arís i lár an agus do léig léigh arís. "Cad leis" aduair a dúirt sé, leis na daoine "gur "ar deaurach dealraitheach iad so seo anois?" "Is deaurach," adúradar a dúradar "le lae óga iad." "Cad leis gur ar deaurach dealraitheach iad anois" aduairt a dúirt sé, nuair a léig léigh an tarna dara huair. "Is deauraitheach dealraitheach le trí cín cinn do chearca iad" adúradar. dúirt siad. Do léig léigh arís an tríú huair. "Cad leis gur ar deaurach dealraitheach anois iad?" aduairt a dúirt sé. "Is deaurach dealraitheach le trí chuil iad" aduairt a dúirt na daoine. "Níor "Ní dhin dhearna cuil aen aon díobháil riamh" aduairt a dúirt an sagart "do chomáin thiomáin ina splauncacha splancacha ina trí chuil iad amach an similé." simléar." "Cuir anois amáireach amárach í" aduairt a dúirt an sagart. "Tá a hanam agamsa" aduairt a dúirt "agus a corp aig ag an ndial". ndiabhal". Sin é an scéal atá air sin.