1958 : QQTRIN023370c1

Bhí scata mór go do na, go do na constáblaí gona sean_ constáblaí, bhí siad tarraintí tarraingte isteah isteach aig ag pikeanna agus bhí faitíos air ar ina dhéí dhiaidh sin bhí bata mór le ahaen gach aon fhear gona dena trí fithid fichid fear seo agus bhí siad go han-_____ mór láidir, faitíos orthú orthu dá dtoisíof dtosaíodh a, an ruacan ruagán go mbeaf, mbeadh, go mbeaf mbeadh fuil ar an bhóthar unn. ann. Ach d’éist siad leis, agus tá sé go de fhiacha ar mhainistir fear ar bí bith as a Chrán Chorrán ná bean a an gheofas ghabhfas thart a beala bealach agus a gheofas ghabhfas isteah isteach una chun na mainistir tá sé go de fhiacha, tá sé scríofaí scríofa ansin insa sa leauar leabhar an dínéar dinnéar is agus fearr atá acú, acu, go gcaithe gcaithfidh siad dínéar dinnéar a thóirt thabhairt dó. Tá sé sin fíor. Tá an ceart agad agat ansin. Tá, tá. Tá sé sin. Chuala mé féin sin. Tá sé ceart uile. Bhí an craiftín caiptaen bhí sé _____ an tSasanaí tSasanaigh agus é ina fhear mar adéarhá déarfá bhí sé e... ar an tsoitheach soitheach aig, ag, ar chionn cheann go na cutters seo, tá’s tá a fhios agad, agat, e, a bhí aig ag a an Sasanach ag imeaht imeacht thart ar chóstaí na hÉireann agus hea_ ceapú ceapadh an, an _____. Luipín mhatha mhaithe unn. Is lúipín mhatha mhaithe unn, is agus cuiriú cuireadh é féin agus an máirnéalah mairnéalach seo Patticó, cuiriú cuireadh ar bord iad le go dtorhairt dtabharfadh siad isteah isteach an cala caladh é an locht lucht smuigléaraht smuigléireacht a bhí deántaí déanta aig ag an smuigléaraí smuigléir agus ní rinn dhearna sé ah seolú seoladh un chun na farraige agus thoise thosaigh sé air ar a an smuigléireacht é féin, bhí an soitheach go maich. maith. E... bhí, thainic tháinig sé isteah isteach ar chúl na Mú amuích amuigh anseo agus thainic, thainic tháinig an cutter air, agus ní ro raibh an aon aithne acú acu air, ogus agus lig sé air féin gur, gura gur aineolaí a bhí unn ann nach ro raibh an aen eolas aige agus d’fhiarha d’fhiafraigh sé go de chaiftín chaptaen an Chutter cé cá háit a bhfuít bhfaigheadh sé agus bhí a chuid seoltaí stróicí stróicthe aig ag a an stoirm agus dúirt fear a Chutter leis é a leanúint agus go dtorhait dtabharfadh sé an cala caladh é. Ogus Agus fuair sé, thug sé, lean sé suas é go dtí áit an ancaire taíú taobh istoích istigh gon den tsolas, solas a... Inis Goirt. Inis Goirt. A, go dteaha ndeachaigh sé ar ancaire aige. Aig Ag Fon na Rá. Aig, ní hea ach ar chúl, ar chúl an, in Inis Ladhair Ladhar a chua chuaigh sé ar ancaire . É féin agus fear a chutter, agus ní rinn rinne sé sin seisin insan san oíche ach nuair a fuair sé chuile gach uile shórt faoi chuan an sean _____ amach, e... In áit a seancar a tharraint tharraingt is é a hí chaoi ar lig sé un chun siúil é, agus chuir sé a chuid seoltaí in áirde airde aríst arís agus thug sé aghaidhe aghaidh ar Pholl na Rátha bhí’s bhí a fhios aige go ro raibh an douain domhain unn ann agus bhí lucht curthaí curtha amach ar maidin aige agus is chuir sé an soitheach go Túin Tóin an Phoill, bhí’s bhí a fhios aige nach ro raibh an _____ ______ aige le imeacht orthú. orthu. A, ní fheicim mórán daoiní daoine óga thart tímpeall timpeall na háite.

Muise tádar tá siad imí imithe uilig uile go Sasanaí. An chuid is agus mó daíobh daoibh imí go Sasana is agus dóí, sea. Achaen dhuine duine acú acu go dírea_ Go mór mór na buachaillí óga. Ó go mór mhór mór mór na buachaillí óga. Sea. Is Agus na cailíní. Bhuel cad mar gheall ar an iascaireacht, bhfuil mórán ag plé le hiascaireacht faoi láthair in Acaill? Tá go leor a ag plé leis anois _____ mar is furast, furasta, is furast furasta breac a fháil anois, tá siad farthainn. farsing. Sea bhuel cén sórt iasc is agus mó nú nó is coitianta a fáitear faightear thart tímpeall timpeall an chósta anois? Á bhuel, san am seo ’e de bhliain mangaí mangaigh agus ballaí ballaigh agus... mangaí mangaigh agus ballaí. ballaigh. An chuid is mó daíobh? díobh? An chuid is mú. mó. Agus cén chaoi a ndíolann tú iad sin, cén chaoi a scarann tú leob leo tar dar éis iad a mharú? Bhuel, íoca muid íocaimid air, air ____ cróin coróin agus punt an bosca orthú orthu agus téim thart ansin bíonn____ ar, le, leis an breithiúnas cheart a thóir_ a thóirt thabhairt orthú orthu an trí, thart ar thrí scilling déag an doisí dosaen é ar mangaí mangaigh agus ar ballaí. ballaigh. Tá’s Tá a fhios agam, bhuel ar ndú ndóigh ní, ní, ní, ní bhíonn tú ag plé le hiascaireacht i gcónaí tá píosa talún agad agat agus mar sin. Ó tá, tá. Baineann tú... Bainim agus is mú mó an dul amú é ná tadaí dada eile. Tá’s Tá a fhios agam sea, sea. [tras-chaint] Céard is mó, cé an obair is mó atá ar siúl agat faoi láthair na huaire anois? Ó, a ag cuir cur isteach féar, agus a gearrú gearradh féir. Agus ag coighmhlint coimhlint leis an aimsir. Agus coimhlint leis an aimsir. Bhuel cén chaoi a gcuireann tú isteach é, ar do dhroim nú nó ar an asal. Ní hea a ar mh’anam, m’anam, tá muid táimid a... ag... tá muid táimid a ag teacht un chun tosaí tosaigh tá, tá tractor agus trailer anois againn. Ó, dar fia tá sib... sibh... tá sib sibh an-núaimseartha an-nuaaimseartha in Acaill! Níl carraic carraig ná cluasán nach dtéann sí isteach unn. ann. Á, níl obair ar bith oraí oraibh anois! Níl! Ó Níl. Tá obair na gcapall go léir críochnaíthe. críochnaithe. Tá. Bail ó Dhia oraí. oraibh. Sea, bhuel e... em... céard é do thuairim ar, ar, ar an nGaeilge in Acaill, an bhfuil sí a ag fáil bháis nú nó an bhfuil sí a ag teacht un chun cín, cinn, nú? nó? Níl, níl, ní féidir léithe léi bás a fháil. Be Beidh sí unn ann i gcúnaí. gcónaí. Be Beidh sí án ann i gcúnaí, gcónaí, go math maith nár laga Dia thú, sea. Agus ar ndó, ndóigh, tá neart Gaeilge thart tímpeall timpeall ar na bailtí bailte seo. Ó muise tá, seoú seo an baile is fhearr fearr in Acaill a bhfuil Gaeilic Gaeilge unn. ann. Sea. An Caiseal. An Caiseal, An Caiseal sea. Agus céard mar gheál gheall ar, baile taíobh taobh istich istigh dhe de ansin? Ó tádar tá siad go maich, maith, ach tá, tá hé sé seo ar na bailte acha chomh math maith is agus atá in Acaill. Go maith, go math maith sea. Agus e... aen, cén sórt cathú caitheamh aimsire, a mbíonn aen aon chathú chaitheamh aimsire agat héin féin in i Acaill ná? Ú muise dhiún dheamhan cathú caitheamh aimsire. Sa tranóna, trathnóna, mar sin? Bhuel, dhiún dheamhan cathú caitheamh aimsir e... isteah isteach teah teach a an leanna scathú scaitheamh b’fhéidir. Teach an leanna, teach an leanna. A, bhuel is deas an cathú caitheamh aimsire é sin ar ndóí. ndóigh.

Seanchaithiú Seanchaitheamh aimsire Gaelach ar ndóí. ndóigh.

Sea...

Tá trí ná nó ceathair d’acraí talaí talaimh aig ag a an chuid is mú mó acú. acu. Agus cuireann siad oiread fataí prátaí is a bhíonns bhíonn a teastáil uafu, uathu, ansin cuireann siad coirce agus seagal agus an chuid eile gon den fheilim bíonn sé, bíonn féar acú acu air le haghaí haghaidh na ba.

Sea, ca cé mhéid méid bó a bhíos bhíonns acú? acu?

Bhuel bó ná péire, sin a bhíonns bhíonn aig ag a chuid is agus mú acú. acu.

Sea. An mbíonn iascaireacht ar bíth bith ar siúl fán faoin áit seo.

Níl mórán acú acu a ag plé le hiascaireacht anois mara_ shíl siad go ro raibh an iomarcaí iomarca sclábhaíaht sclábhaíocht a ag baint le, a ag baint leis. Caithe Caithfidh siad baightí baoití a bhaint is agus spléad spiléad a chuir chur agus mar sin do, de, agus e... shíl siad gomb gurbh fhearr dófa dóibh a ghoil dul go Sasanaí Sasana agus páighe pá seachtaine a bheith acú acu go ro raibh sé níos cinntíocha cinnte ná a bheith a plé leis an iascaireaht. iascaireacht.

Sea, cén obair is agus mú mó a bhíos bhíonns ar siúl acú acu i Sasana.

Bhuel go dtí am a chogaí chogaidh théit siad théidís aig ag e... obair séasúra, séasúrach, a ag baint fataí prátaí is ar siúl le féar. Ach ó am a chogaí chogaidh tá a bhformhór ag obair air, ar, oibreaha oibreacha poiblí.

Tógáil toíthe tithe agus.

Tógáil toíthe tithe agus a leitheide leithéid sin.

Sea. Sea bhuel, tig tagann siad una chun an bhaile go minic nú nó uair sa bhliain ar chaoi ar bith.

Bhuel. Tigeann Tig a bhformhór a, i dtús an earraí earraigh le obair an earraí earraigh a dheanú dhéanamh leis an mhóin a bhaint agus na fataí prátaí a chur.

Agus cho chomh luath is agus a bhíonn sé sin déanta imíonn siad aríst. arís.

Imíonn siad aríst. arís.

Sea.

Mar, an chuid is mú mó acú acu caithe caithfidh siad más mian leofa leo a gcuid postaí post thall a choinneáil caithe caithfidh siad a ghoil dul ar ais.

Sea.

Luath.

Bhuel, tcím feicim go leor acu anseo i mí Lúnasa có chomh maith, caithe caithfidh sé go mbíonn laetha laethanta saoire acú acu an t-am sin freisin.

Tá hé sé do nós acú acu is cosúil i Sasanaí Sasana anois ag lucht oibre laethantaí laethanta saoire a fháil thart ar thús mhí Lúnasa ogus agus tigeann tagann cuid acú acu abhaile faoin am sin anseo, na daoiní daoine eile téann siad aig chuig daoine muinteara muinteartha thall i Sasanaí. Sasana.

Bhuel is agus dóí dócha na daoine có chomh luath is agus a fhága fhágann siad an scoil go n-imíonn siad anseo, có chomh luath is agus a bhíos bhíonns tú héin féin réí réidh leo imíonn siad go Sasana.

Bhuel faraíor faraor sin é, sin é a hí chaoi a bhfuil an scéal. E, corrdhuine fánach téann siad aig_ go dtí meanscoileanna meánscoileanna ach a bhformhór imíonn siad leofa leo go Sasanaí.

Sea. Bhuel fágtar go leor do de na páistí mar sin agus ní bhíonn acú acu ach an mháthair le aire a thóirt thabhairt dófa. dóibh. An mbíonn tioncar tionchar ar bíth bith aige sin orthú? orthu?

Bhuel bíonn sé le toirt tabhairt faoi ndeara go mórmhór mór mór faoi gasúir atá thart ar ceithre bliana déag ná nó cúig bliana déaga go mbíonn iomarcaí iomarca gá dá mbealah mbealach féin acú. acu. I ngea_ agus sílim gur i ngeall ar na haithreaha haithreacha a bheith imíthe. Gob Gurb shin é an t-áur t-ábhar a mbíonn siad mar sin, bíonn siad a goil thart aig chuig dausaí damhsaí is agus a leitheidí leithéidí sin nuair nach mbíonn siad ach an-óg.

Bhí fear insa sa bhaile a ro raibh Seán air, agus d’éire d’éirigh sé maidin íontach iontach moch, agu_ ní ro raibh caoirí caoirigh a ag teacht anuas sa churaíocht air, ogus agus nuair a bhí sé a goil dul trasna fríd tríd páirc, céard a hainic chonaic ach an bás agus dúirt Seán ‘ar éirí amach ar maidin dhom dom sa cearthú ceathrú lá go de Mhárta gur lúfar éadrom aigeanta is mé a tarraint tarraingt air ar an áirnéis, airnéis, cé a d’fheicinn aig ag teacht trasna gomba gur ansiúd a casú casadh an bás liom gus agus ghearr sé achuile gach uile aichearra aicearra _______ gáire gus agus dúirt sé liom "gluais ort a Sheáin is agus tarraí tar liom!". Agus bhí sean_____ insan san áit ansin agus dúirt mé ‘tá Doimnicín ina sheanuine sheanduine agus is beag ______ Is beag _____ ______ sa bhaile é ar maidin ná tranthónaí. trathnóna. Tá a bhean is agus a pháistí marú marbh aige ag iarraí iarraidh a bheith ghá á thógál thógáil agus mara mura mbí tobac co chomh fairsinn fairsing aige is doilí ______ ______. _____. Tar leat agus lig omsa domsa go fóill. Agus dúirt an bás liom ‘eist le do chuid seanachas seanchas is agus cainteannaí cainteanna gon den tseort sórt sin. Ach faoi do dhéinsa dhéinse a thainic tháinig mé agus caithe caithfidh tusa gluaiseacht, hugad chugat amach a ag raithí rith liom ná nó béarha béarfaidh mé grim greim geoice ort, gluais ort a Sheáin is tarraí tar liom. Ara Dhera dúirt mé leis nach deas an t-am a dtainic dtáinig tú agus an t-earrach ann go díreah, díreach, gun gan mrán morán mo chaoinse in m’aice mo aice ná mórán go mo ghaíoltaí. ghaolta. Hugad Chugat amach a ag raithí rith _____ fearr a bheireas thabharfas tú _____ fearr is puíopaí píopaí agus gun gan buidéal uisce bheatha ní chuirhíor chuirfear mise achoíche, choíche, tar leat agus lig omsa domsa go fóill. Dúirt an bás liom, ‘éist le do chuid seanachas seanchas ná cainteannaí cainteanna gon den tseort sórt sin, ach faoi do dhéinsa dhéinse a thainic tháinig mé gus agus caithe caithfidh tusa gluaiseacht, hugad chugat amach a ag raithí rith liom nú nó béarha béarfaidh mé grim greim geoic geoice ort, gluais ort a Sheáin is tarraí tar liom. Ara Dhera a Mháire tá mé a scarú scarúint leat is ucht mo chroí go deo thú, nach deas a chuirhinn chuirfinn fataí prátaí duit gus agus nach deis a ghearrhainn ghearrfainn móin duit. Cheannainn Cheannfainn an bhó bhainne dhuit duit agus déarhainn déarfainn féin an t-órán, t-amhrán, agus nor nuair a shíninn síos ______ leat nach phóg uit duit agus a Mháire ná lig leofa leo mé go fóill.