QQTRIN039984c1
Proinsias Ó Conluain
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Ó,
ní
fíor
é
sin
ar
ae
aon
chor.
Is
é
athá
atá
aun,
ann,
is
é
d...
is
é
an
rud
athá
atá
a
fhios
agat
a
bhí
uam
uaim
cur
síos
a
dhéanamh
air,
an
sael
saol
a
bhí
sa,
a
bhí
san
sin
dúithe
dúiche
sin,
nuair
a
bhí
an
Ghaelaing
Ghaeilge
aige
ag
gah
gach
aighnge,
éinne,
sin
é
le
leidhn
linn
óige
m'athar
agus
mo
mháthar.
Agus
is
é
an
rud
athá
atá
aun
ann
an
dtuigeann
tu
tú
ná
beathaisnéis
samhlatha,
más
maith
leat
a
rá
eh...
de
dhuine
den
nglúin
sin,
an
dtuigeann
tu,
ag
cuir
cur
síos
ar
a
bheatha
héin
féin
agus
ar
beatha
agus
béasa
na
ndaoine
a
bhí
thaidhmpeall
timpeall
air.
Proinsias Ó Conluain
Sea.
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Proinsias Ó Conluain
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Yeah.
Proinsias Ó Conluain
Agus
an
áit
seo
atá
i
gceist
sa
leabhar
tá
sin,
tuairim
is
sé
mhíle.
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Proinsias Ó Conluain
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Proinsias Ó Conluain
Sea.
Bhuel
rudaí
eile
ansin,
abair,
an
phóitseáil,
rudaí
mar
sin,
an
bhfaca
a
leithéid
sin?
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Proinsias Ó Conluain
Sea.
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Proinsias Ó Conluain
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Mm,
mm.
Proinsias Ó Conluain
Sea.
Ach
bhí
go
leor
sean-nósanna
ag
imeacht
an
uair
a
bhfuil
cur
síos
agat
orthu
sa
leabhar.
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Mm.
Proinsias Ó Conluain
Bhí
go
leor
sean-nósanna
sa
cheantar
seo.
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Proinsias Ó Conluain
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Bhí...
Agus
m...
c...
c...
c...
cuid
mhór
an
dtuigeann...
seana,
sean,
seana-scéalta
seanscéalta
agus
scéalta
go
mór
i
dtaebh
dtaobh
sprideanna
agus
rudaí
mar
sin.
Proinsias Ó Conluain
Sea.
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Mm.
Proinsias Ó Conluain
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Bhí.
Proinsias Ó Conluain
Tá
cur
síos
agat
ar...
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Ach
bhí,
bhí,
bhí,
le
leidhn,
linn,
le
leidhn,
linn,
le
leidhn
linn
an
ama
san
sin
an
dtuigeann
tu,
tú,
bhí
na
nósanna
san
sin
ag
dul
ar
ceal.
Thá
Tá
a
fhios
agat,
bhíoch
bhíodh
píopaí
agus
tobac
agus
snaghaisín
snaoisín
agus
rudaí
mar
sin
aig
ag
an
tórhamh
tórramh
an
uair
sin,
agus
bhí
go
dtí
an
i
bhfad,
i
bhfad
ina
dhiaig.
dhiaidh.
Proinsias Ó Conluain
Sea.
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Mm.
Proinsias Ó Conluain
Rudaí
eile
ansin,
tincéirí
agus
bacaí
ag
goil
thart.
An
bhfaca
tú,
an
cuimhin
leat
héin
féin
a
leithéid?
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Is
caighin
cuimhin
liom
cuid
acu
ach
ba
gheaul
gheall
ná
gur
dh’airi
airigh
mé
trácht
ar
an
gcuid
eile,
an
dtuigeann
tú.
Bhí
cuid
acu
ag
góilt
gabháil
thaidhmpeall
timpeall
agus
bhí
siad
ag
góilt
gabháil
thaidhmpeall
timpeall
ina
nduine
is
ina
nduine.
Ní
mar
a
bhíonn
siad
ar
ae
aon
chor
anois
an,
ann,
mar
níl
siad
ag
góil...
bíonn
scuaine
acu...
dhíobh
ag
góil
gabháil
thaidhmpeall
timpeall
anois.
Proinsias Ó Conluain
Níl
oiread
daoine
ann
anois
agus
a
bhí
an
t-am
sin.
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Ó
níl,
gan
auras,
amhras,
ó,
níl,
gan
auras.
amhras.
Tá
bun
an
chnoic
nach
beag
go
léir
bánaithe
thá
tá
daoine
mithe
imithe
as,
an
dtuigeann
tu,
tú,
anois.
Agus
tá
go
leor
teach
aun,
ann,
an
dtuigeann
tú
a
bhfuil,
thá
tá
siad
d...
d...
fothraig
fothraigh
níl
aun
ann
ach
fothraig
fothraigh
anois.
Is
caighin
cuimhin
liomsa
daoine
a
bheith
aun.
ann.
Proinsias Ó Conluain
Agus
Gaeilgeoirí
freisin.
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Gaelaingeoirí,
Gaeilgeoirí,
sea.
Proinsias Ó Conluain
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Proinsias Ó Conluain
Tá
a
fhios
agam.
Agus
an
áit
seo
a
bhfuil
muid
anois,
an
Ghráinseach,
níl
mórán
daoine
anseo
fiú
amháin.
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Proinsias Ó Conluain
Sea.
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Proinsias Ó Conluain
Tá
trácht
agat
ar
an
transportation
ar
dhaoine
a
cuiriú
amach
as
an
tír.
Cén
scéal
sin
atá
agat?
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Ó
bhí
...
daoine,
a
bhí...
bhíodar
ina
gcúnaí
gcónaí
amuh
amuigh
i
nGleanns...
i
nGleanns
nGleann
fada...
fa...
an-fhada
amach
sa
sliabh,
agus
e...
tháinig
transporting
orthu
i
dtaebh...
dtaobh...
iad
ag
déana
déanamh
airgead
bréige.
Cha
Chaith
siad...
chuir
siad
scilling...
cha
chaith
siad
scilling
in
i
dtig
dteach
táirne
tábhairne
a
bhí
i
ngar
leis
an
áit
agus
thaspeáin
thaispeáin
an...
bean
an
táirne
tábhairne
an,
an
scilling
dos
do
na
peelers,
agus...
agu...
agus
phioc
sé,
phioc
siad
amach
uaithi
cá
bhfuair
sí
an
scilling,
agus
thánadar
ar
an,
ar
an,
ar
an
tig
teach
san
oíche
agus
ghabhadar
beirt
acu
ach
dh’imig
d’imigh
an...
an
tríú
buachaill
dh’ime
d’imigh
sé
slá...
saer.
saor.
Proinsias Ó Conluain
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Proinsias Ó Conluain
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Proinsias Ó Conluain
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Proinsias Ó Conluain
Sea.
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Proinsias Ó Conluain
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Proinsias Ó Conluain
Cérbh
é
héin?
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Proinsias Ó Conluain
Séamus Ó Maolchathaigh An Ghráinseach Uíbh Eoghain agus Uíbh Fhathaidh Thiar
Bhí,
bhí
fear,
bhí
fear
ag
teacht
ón
Chloichín,
le,
le,
le
capall
agus,
bhí
sé
ar
meiste
meisce
agus
bhí
sé
ag
tiomáint
chó
chomh
bmear
mear
gobh
gurbh
fhéi’r
fhéidir
leis
an
gcapall
roch...
rith...
an
dtuigeann
tú,
agus
bhí
beairic
sa,
sa
nGort
an
Chuilling,
Chuillinn,
ar
thaebh
thaobh
an
bhóthair,
agus
e,
bhí
na
peelers
ar
an
mbóthar
agus
stadadar
é,
agus
fuair
sé
summons,
agus
shíl
sé
nach
fios
cad
a
bhainheach
bhainfeadh
do,
agus
chua
chuaigh
sé
go
dtí,
Tadhg
Mhicil,
an
dlíodóir,
an
dtuigeann
tú,
agus
bhí,
bhí
cigire
ar,
ar
na
peelers
an
uair
sin,
agus
bhí
sé
ana-dhian
an-dian
ar
fad,
ana-dhian
an-dian
ar
dhaoine
a
bhíoch
mbíodh
ainimhíthe
ainmhithe
ar
an
mbóthar
acu,
an
dtuigeann
tu,
tú,
asail
agus
goubhair
gabhair
agus
rudaí
mar
sin,
agus
dúirt
Tadhg
Mhicil
leis
an
bhfear
a
rá
sa
chúirt,
go
raibh
capall
óg
aige,
agus
go
raibh
dhá
asal
dhá...
rabhalálthain
rolláil
ar
an
mbóthar,
agus
gur
gheiteadar
an
capall
agus
gur
roch
rith
an
capall
shara
sula
bhfaigheach
bhfaigheadh
sé
é
a
stad,
agus
nuair
a
tháinig
an,
an,
an
cúis
chúis
sa
chúirt,
an
dtuigeann
tú,
chó
chomh
luach
luath
agus
dúirt
an
fear
é
seo,
stad
an
cigire
an
cúis
chúis
agus
dúirt
sé
gur,
gur
chreid
sé
é.
Agus
dh’aistrig
d’aistrigh
sé
an
seáirsint
sáirsint
anuas
trí
seachtaine
ina
dhia
dhiaidh
san
sin
go
dtí
an
taebh
taobh
thuaig
thuaidh
do
chauntae,
chontae,
agus
chuaig
chuaigh
an
fear
slán.