1949 : QAC001591B

Mhuise a bhean chóir, áthas chroí ormsa thú a fheiceáil arís. Agus tusa an duine deireana deireanach in Ó Méith mar a bhfuil i in ndan ann an Ghaelic Ghaeilge a lóirt, labhairt, nach fíor an scéal é. Is fíor.

Proinsias Ó Conluain

Ok, cut. A bhean chóir, áthas ormsa thú a fheiceáil arís. Agus tusa an duine deireana, deireanach, an an der_ an duine deireana in Ó Méith a bhfuil in ann an Ghaelic Ghaeilge a lóirt. labhairt.

Annie Uí Annluain Omeath Dundalk Lower

Sílim go gur mí. mé. Saoilim Sílim go gur mí. mé. Ach chan mar sin do bhí leathchéad bliain ó shin... Cha ró... raibh... Cha ró... raibh muise mar sin. Bhí go leor Goelic Gaeilge aig ag go leor ceóltaí ceolta agus Goelic Gaeilge go leor aig ag gan gach aon seórt. sort. Seadh, Sea, aig ag achan gach aon duine. Aige Ag gan gach aon dhuine. duine. Aige Ag gan gach aon nduine. duine. As Agus farúr faraor géar, chan fheil fhuil le cluinsint cluinstin anois. Níl. Ach amháin thú héin. Níl. Níl ach amháin thú héin... Níl go dearfa. dearfach. Bhuel an raibh meas, dean gean agus grá aig ag na, aig, ag, aig ag na ina sean-daoiní seandaoine ar an nGaelic an t-am sin? Bhí, bhí. Bhí. Bhí go leor. Ach cha ro... rabh... Cha raibh mes... meas... mórán mes meas aige ag na daoiní daoine óga. An raibh meas aig ag na muinteoirí múinteoirí scoile air? Cha ró. raibh. Agus an raibh meas, an raibh meas ag na ina seandaoine ar an Ghaelic, an lórait labhradh siad an Ghaelic Ghaeilge go minic? Á bhí, bhí siad, na sean-Ghaeilic, sean-Ghaeilge, bhí siad anra onórach don Ghoeilic. Ghaeilge. Seadh, seadh. Agus ansin thainic tháinig athrú scéil, tuairim le leath-chéad leathchéad bliain ó shin? Nú, tuairim le daichead bliain ó shin, b'fhéidir ba chóir a rá. Seadh. Sea, thainic tháinig agus céar_ cén duine a tháinic tháinig ansin? é an chéad duine a thainic? Ó, Séamus A Ó Cheallaí. Ceallaí. Séamus Ó Ceallaí. Séamus Ó Kelly. Agus an ro, rabh, an ro, rabh, an raibh mes meas aige ar an Ghaelic? nGaeilge? Ó, bhí. Bhí an- An raibh i... i... i... dtí do mháthar? Ó bhí. Go minic. Caidé Cad é a bhe bhí a téanú déanamh ansin? ge ag scríú scriú agus ga ag fólaim foghlaim ceol agus gan gach aon seórt. sort. Agus an dtáinic dtáinig duine ar bith eile thart, a raibh meas? Ó bhí, but ma tá. Thainic... Tháinig... agus tháingid tháinig Peadar O’Dowd anseo thart. Peadar O Ó Dowd, aye. Hm. Agus an raibh Peadar go maith ag an Ghaelic, an uair sin? Á bhí. '____' ceol '____'. Bhí mise óg an t-am sin, a bhean dhóigheail. Ó bhí, ma tá… Bhí i mo ghasúr dáthúil. Seadh. Gasuin Garsúin óga a bhí iontu. Agus cuideata cuideachta mór páistí, cailíní deasa agus... Seadh Is ea agus a ag goil, dul, a ag goil dul thart leat, gan gach aon áití? áit? Cuimhin leat an go raibh baicle mhór againn istoi aig ag toí teach do mhár, mháthar, go ndéana Dia trócaire orthaí? uirthi? Bhuel... Agus ní, thiocú thiocfadh lé... lenar leith a a goil dul istea. isteach. Cha chuimhne cuimhin leam liom ma hainic chonaic go minic thú le, le sc_ scuad cailíní óga. [gáire] Say! Ar sin an t-am a raibh an coláiste… Seadh. Seadh. Agus bhí, bhí cailíní íonta iontach deas unn ann fosta. Agus an mbeú mbeadh Peadar i gcónaí ar an iúl leófa? leo? Bhí! Bhí! Go dearfa dearfach bhí! Á cha ro... raibh... Agus an mbeit mbeadh ag cuidiú leófa leo insa sa Ghaeilce, Ghaeilge, eh, insa sa Ghaeilic? Ghaeilge? Bhí práinnea práinneach leis an Ghoelic nGaelige agus bhí prainnea práinneach á fualaim foghlaim agus gan gach aon seórt sórt ar shon na Goelic. Gaeilge. Ach, ach, ach nach mbíú mbíodh cupla cúpla sagart linn? Bhí. Ah sin e... bhuel sin... Go minic. Agus, is le do mháir mháthair a bhí siad, an uair sin? An ra raibh siad aig ag toí teach do mhár? mháthar? Bhí do mháthair i bhfad, go húnta hiontach maith aig ag an Ghaelic. Ó bhí. Go minic! B’í ab fhearr insan san cheantar acú. acu. Bh’í! Ba í! Ba í... Is dóí dóigh l_ is dóí dóigh liomsa go bhfuil uaigneas ortsa anois. Á, uaigneas go muar. mór. Chan fhuil, Níl, chan fhuil níl duine ar bith anseo in ann an Ghaelic Ghaeilge a lóirt labhairt leat? Á, chan an aon nduine. Níl an aon nduine ar bíth. bith. Agus... Anuas suas! Yes... Agus cointíonn caintíonn tú... Ó cointim caintím go mór. Cointíonn Caintíonn an Ghaelic Ghaeilge agus cointíonn caintíonn na ina seandaoine agus an sean-sean'___'? Muise, coni_ conich_ cointí. caintíonn. Bhuel mana mura mi as do mhuire#?. Thóg mo chroí teacht anseo agus thóg mo chroí a bheith ag éiseacht éisteacht arís le sean-chanúint_ Seadh Is ea agus, agus bhí lúáir lúcháir aramsa ormsa thusa a fheiceáilt! fheiceáil! Agus bhí, chuala mé, chuala, chuala inniu mar a chuala leath-chéad leathchéad bliain ó shin, sean-chanúint Ó Méith lóirt labhairt arís. Seadh... Sea... Go neartaí Dia leat agus gur fa_ fada buan a bheas beo. Á... agus ú thú héin féin fost! fosta! Bhí aine aithne agat ar Tomas Tomás i bhfad ó shin? Ó bhí nuair a bh_ nuair a bh_ nuair a bhí sé, leis na_ na gruaig suas go...

Tomás Hollywood

Agus é go deas!

Annie Uí Annluain Omeath Dundalk Lower

Agus bhí go_ go_ dearg fost. [gáire]

Tomás Hollywood

Bhí, bhí, bhí muid bhíomar uilig uile óg an t-am sin.

Annie Uí Annluain Omeath Dundalk Lower

Bhí, go dearfa dearfach bhí, bhí muid bhíomar óg.

Tomás Hollywood

Sea...