1973 : QQTRIN016197c2

Bhí fear amháin agus eh is é an ainm a bhíoch bhíodh air ná Crúbaire Crúbach na Coise Báine. Bhí sé i bhfad os cionn sé troith troigh ar aoirde airde agus bhí sé pósta ansan ansin le beainín ana-bheag an-bheag is bhíoch, bhíodh, bhídís a gabháil tímpeall timpeall lé le chéile ach ar ae aon chuma eh do ghlaedar ghlaodar go dtí an tig teach seo oíche go raibh seanalánú seanlánúin ina gcónaí aun. ann. Tigín Teachín beag cínn cinn tuí a bhí leathaise leathais Droichidín Béal Atha an Mhionnáin. Ní raibh ach aen aon seómra seomra amháin sa tig agus bhí an leabaig leabaigh sa tseómra tseomra sin agus tháinig mo bhligeárd bhligeard isteach, é féin is a bhean bhain agus do chuir sé an seana-lanú seanlanúin amach as an leabaig, leaba, chua chuaigh sé féin is a bhean féin isteach aun ann agus choladar chodail siad aun ann ar feag feadh na hoíche. D'eighiríodar D'éiríodar ar maidin agus chathadar chaitheadar bricfeasta a fháil agus nuair a bhí a mbolg lán, amach leis an fear muar mór agus agus treasna trasna na haunan habhann anúnn anonn bhí tig beag. Dhin Rinne sé fé faoi dhéin a an tí agus Dé Dounaig Domhnaigh ab ea é agus ní raibh fear a an tí imithe go dtí an tAifreann in ae aon chor an Dounach Domhnach san sin mar do bhí slaghdán air ach eh bhí sé saghas sláinte #? ina shuí le hais na tine agus tháinig mo bhligeard bacaig bacaigh isteach agus 'faig 'faigh píosa tobac dom láithreach' aduairt dúirt sé leis a bhfear a bhí istig. istigh. 'Á fan fan go fóil fóill agus gheod' gheobhaidh mé' adúirt a dúirt fear a an tí. Fear guna gunna ab ea é. Chua Chuaigh sé síos sa tseómra tseomra agus bhí an guna gunna thíos agus do chuir sé pléar piléar isteach aun agus aníos leis. Nuair a chnoic chonaic an bacach an an guna gunna do rith sé, agus do rith fear a an tí amach ina dhiaig dhiaidh agus do scaoil sé ruchar urchar os cionn a chíng. chinn. Bhuel ní a, níor tháinig an bacach sin tímpeall timpeall a a an phróiste pharóiste seo a thuile. thuilleadh. Ní fhacamar ó shin é. Nuair a bhíos bhí mé im gharsún a ag dul ar scoil do bhíoch bhíodh seó bacaig bacaigh a ag gabháil tímpeall. timpeall. Do bhíoch bhíodh bacach sa tig teach againn b'fhéidir trí nó ceithre oícheanta sa tseachtain ar a luíod. laghad. Eh is cuín cuinhin liom fearr amhain amháin díobh a thagach thagadh chúinn chugainn go minic a dtugtaí Táilliúr Táilliúir na Sauna Samhna air. Fear muaráil móráil ab ea é agus chaitheach chaithfeadh sé teacht chun ár dtigna dteachna gach aen aon Oíche Nollag agus ní dhéanach dhéanfadh san sin an gnó. Bhí feirimeoir feirmeoir eile san sa bhaile in aice ling linn go a dtugtaí Mícheál Ó Caoil air agus do chaitheach chaithfeadh sé leath don oíche a thúirt thabhairt inár dtigna dteachna agus théach théadh sé a chola chodladh agus ansan ansin tímpeall timpeall a haen haon a chlog d'eighiríoch d'éiríodh sé arís agus chaitheach chaithfeadh sé dul go dtí tig teach Mhicil Uí Chaoill ach ar ae aon chuma, Oíche Nollag amháin, is dócha go raibh ól go raidhsiúil acu agus bhí an táilliúr táilliúir ar meisce agus do chath chaith mo athair é a chuir chur a chola. chodladh. Thug sé suas an staighre é. Bacach saghas glánta galánta ab ea é seo tá’s tá a fhios agat ach do bhain sé de na bróga agus sháig sé isteach fén faoin leabaig leaba iad. Bhain sé de a chuid éadaig éadaigh agus do chuir sé a chola chodladh é. Thit a chola chodladh air ar an dtáilliúr dtáilliúir agus do dhúisig dhúisigh sé aum am éigin i lár na hoíche agus chuínig chuimhnigh sé ar a thrus thuras ná nach raibh túrtha tabhartha aige. D'eighirig D'éirigh sé. Chuir sé uime a chuid éadaig. éadaigh. Thainig Tháinig sé anuas sa chistin agus ní fhéatach fhéadfadh sé tásc ná tuairisc ar a bhróga a fháil. Do rith sé isteach ina aigne gurb aulaig amhlaidh a bhí mo athair tar éis na bróga a chuir chur i bhfolach air i dtreo ná nach féatach bhféadfadh sé dul go dtí an tarna dara thig. theach. Oíche sneachtaig sneachta ab ea é ach ar ae aon chuma tar éis féachaint tímpeall, timpeall, bhí bróga muíntir muintir a an tí go léir fén faoin mbórd, mbord, iad polasáltha polasáilte i gcóir gcomhair na maidine chun dul go dtí an t-Aifreann. Do bhailig bhailigh sé iad go léir chuige agus do cheangail sé in aen... aon... beart amháin iad is cha chaith sé ar a ghualainn iad agus d'imig d'imigh sé. Ní raibh’s raibh a fhios aig ag éinge éinne pioc go dtí gur eighiríodar éiríodar ar maidin agus do dhineadar rinneadar gach obair a bhí le déanamh, ba a chrú agus féar a thúirt thabhairt dóibh agus nuair a bhíodar ullamh ansan ansin chun dul go dtí an tAifreann, nuair a chuadar fé faoi dhéin na mbróg, ní raibh bróg sa tig. teach. Bhí buachaill aidhmsire aimsire againn agus do glaeg glaodh ar an mbuachaill féachaint a_ an mbeach mbeadh aen aon tuairisc ar na bróga. Is dócha gurb aulaig amhlaidh a bhíodar bertha beirthe leis aig ag an dtáilliúir. D'eighirig D'éirigh an buachaill ar ae aon chuma agus thiomáin sé leis síos an póirsín agus ní raibh sé ar... mithe imithe rófhada in ae aon chor nuair a fuair sé bróg amháin caighlthe. caillte. Bhí’s Bhí a fhios acu gurb aulaig amhlaidh a bhí an táilliúr táilliúir tar éis iad a bhreith leis agus do chuaig chuaigh an buachaill aidhmsire aimsire go dtí tig teach Mhicil Uí Chaoil Choill agus bhí na bróga go léir ansan, ansin, agus thug sé thar n-ais iad agus ansan ansin bhíodar ábaltha ábalta ar dul go dtí an tAifreann. Filíocht a bhíoch bhíodh acu. Filíocht a bhíoch bhíodh acu mar is é an rud a thugach thugadh an chaighnt chaint agat an fhilíocht dóibh do bhíoch bhí e_ bhídís gah gach aen aon lá air ar a mbóthar, do bhídís gah gach aen aon lá ar a an mbóthar agus do bhíoch bhíodh rud nó nua i gcónaí acu á reachtaint aireachtáil agus sin é a thugach thugadh an fhilíocht dóibh. Do bhíoch bhíodh seó acu, go raibh, go mbíoch mbíodh ceárdaithe ceardaithe acu, de ghiria_ do bhíoch bhíodh giriasaíocht gréasaíocht acu, do bhíoch bhíodh táiliúireacht táilliúireacht acu, agus eh cuid acu go mbíoch mbíodh siúinéireacht acu ach nuair a théidís i gcríonacht, gcríonnacht, ní fhéadaidís a cheárd cheard d’oibriú a oibriú agus is é an rud do dhinidís dhéanaidís ansan, ansin, chaithidís an bóthar a thógaint. thógáil.

Eh an cuín cuimhn leatsa ainm aen aon duine dos de na bacaig bacaigh seo?

Is cuín. cuimhin. Is cuín cuimhin liom ainm agus eh ba chuín chuimhin liom bacach a bhí ag imeacht a bhí geaul geall le seacht dtroith dtroigh ar aoirde airde agus is é an ainm a tugtaí thugtaí air ná an tUncail Mór agus dá dtúrfá dtabharfá an tUncail Mór air d’íosach d’íosfadh sé tu thú mar ba leasainm é agus eh do bhíoch bhíodh sé ag imeacht ina leathdhuine uasal ag leogaint ligean air a bheith ina leathdhuine uasal agus em a ag mola moladh guh gach aen aon tig teach fé feibh mar a siúlaíoch siúlaíodh sé i dtreó dtreo go mbeach mbeadh a an tig teach san áit go raibh sé chó chomh maith leó. leo. Agus do cheis___ do cheistídís é chun féachaint cár chola chodail sé aréir. Sé an freagra a thugach thugadh sé orru: orthu: 'cholas 'chodail mé aréir san áit ná nach raibh bean tí ghoirigeach, ghairgeach, san sin áit ná nach raibh bean tí ar em rothoileach ruailleach ná fear tí goirigeach gairgeach ná aen aon rud do chuireach chuifeadh mi mé amú ar mo chola, chodladh, agus eh do bhailíoch bhailíodh na córsain comharsain isteach a scorraíocht scoraíocht insa sa gah gach aen aon tig teach go luíoch luíodh sé mar bhí filíocht aige agus eh gah gach aen cheist do chuirtí chuige agus gah gach aen aon chuma, gah gach aen aon eh cheist a chuirtí chuige do bhí, is aula amhlaidh a bhíoch bhíodh sé a ag fitheamh feitheamh go dtúrach dtabharfadh sé freagra orthu. Do bhí, do bhí an chaighnt chaint chó chomh gcliste aige. Bhí bacach áirithe go dtugaidís eh, an Cárthach Bhacaig Bhacaigh air. D'fhanach D'fhanadh sé sin againg againn uaireanta leis ach d'fhanach d'fhanadh sé thiar i dtig dteach Dhuins Uí Laeire Laoghaire ar an nDoire an Chuilinn. Bhí sé aun ann oíche amháin agus bhíoch bhíodh dhá dá bhata aige i gcónaí, ceaun ceann acu ana-láidir an-láidir agus ceaun ceann eile ná nach raibh chomh láidir san, ach bhí eh Duíns Ó Laeire Laoire a ag túirt tabhairt fé faoi ndeara na bataí ina dhia dhiaidh seo agus do thug an eh bacach fé faoi ndear é. "Eh cad is dói dóigh leat, cad é an ainm athá atá ar an mbata" a dúirt a, "ar an dhá dá bhata sin?", a dúirt an Cárthach Bhacaig. Bhacaigh. "Airiú "Arú ní fheadar" arsa Duins Ó Laeire Laoghaire "Bhuel a an gcíon bhfeiceann tú, an bhficeann bhfeiceann tú an ceaun ceann sin?" ar seisean, a ag breith ar an gceaun gceann láidir. "Sin é 'bás gan sagart' agus an bhfeiceann tú an ceaun ceann eile sin?", an ceaun ceann éadrom a bhí aige, "Sin 'luí gan eighrí'" éirí'" a deireach deireadh sé. "Eh bhuel anois a Chárthaig, Chárthaigh, tánn tá tú críonna agus ar mhaith leat bás a fháil?". "Ó go deidhin deimhin níor mhath" mhaith" a deireach deireadh an Cárthach "Airiú "Arú canathaebh?" cad ina thaobh?" a deireach deireadh Duins. "Mar tá’s tá a fhios agam cá bhfuilim,’ a deireach deireadh sé ‘agus ní fheadar cá ngeód." ngeobhaidh mé." Bhuel bhíoch bhíodh daoine a gabháil tímpeall, timpeall, ní fheadar an nglaefá nglaofá bacaig bacaigh orthu ach bhí duine amháin a bhíoch bhíodh tímpeall timpeall na háite seo go dtugaidís Tomás an Chúmpéar Chúipéar air. Á Dá dteastaíoch dteastaíodh ó duine bairile bairille a dhéanamh chun eh, chun an t-ím t-im a dhéanamh, tá’s tá a fhios agat, do dhéanach dhéanfadh sé dhuit é. Is é a dhin rinne an bairille a bhí againg-na againne ach eh, bhíoch bhíodh sé a gabháil tímpeall, timpeall, d’fhanach d’fhanadh sé... insna sna tithe anso anseo is ansúd ansiúd ar feag feadh seachtaine nuair a bheach bheadh sé ag obair ach eh nuair a bhíoch bhíodh sé a déanamh na bairilí bairillí tá seift áirithe aig ag na cúipéir chun eh an fúnsa fonsa a a ghearra ghearradh díreach go mbeach mbeadh sé oiriúnach chun é a chuir chur an mbairile mbairille agus nuair a bhíoch bhíodh Tomás á thós thomhas i gcónaí d’úmpaíoch d’iompaíodh sé a dhroum dhroim chun éinne aon duine a ag bheach bheadh a ag féachaint air i dtreo dtreó ná nach ficfí bhfeicfí é á dhéanamh ar eagla go bpiocach bpiocfadh éinne aon duine eile suas an ceárd ceard sin agus eh is cuín cuimhin liom é bheith a ag déanamh bairile bairille in áit éigin agus nuair a bhíoch bhíodh gach aen aon rud ullamh aige bhí sé ábala ábalta air ar an... tón tóin an bhairile, bhairille, é a chuir chur le chéile agus bhí rud muar mór aige go dtugaidís an fúnsa fonsa cruingithe cruinnithe air agus d’fháisceach d’fháscadh sé sin na, na cláracha go leir léir isteach go tóin an bhairile bhairille nó ceaun ceann an bhairile bhairille nú nó pé taebh taobh a bheach aige á dhéanamh.