1976 : OD018477_CD1690_nuig1690_01c1

Om I mo shuí ar thóin bhuicéid is ea a bhímse ar mo shuaineas, shuaimhneas, anso anseo sa chró le Dia is cearca mar chóluadar. chomhluadar. Aoibhing Aoibhinn liom na cearca is iad ag déanamh ceóil ceoil dom, stiúrathóir stiúrthóir dofheicithe acu, is binge binne liom ná cór iad. Gach éan acu ar séis, leis an gcantic gcaintic a thug Dia dhi, agus me mé fé faoi aoibh ag plé le mo theachtaireacht dhon don sael saol so.

Reachtaire cearc tu, tú, a Dhónaill...

Sea mhuise le c_...

a Dhónaill Uí Cheocháin, file, fáig fáidh agus draoi chó chomh math, maith, is annamh a leithéid chúinn. chugainn. Cathain a thosnaís thosaigh tú ar an bhfilíocht so seo go léir?

Bhuel, tá filíocht agus véarsíocht aun, ann, ach eh, san áit ina rugag rugadh mise, do dhinidís dhéanaidís auráin amhráin ar gach aen aon rud úntach iontach a tharlóch tharlódh sa cheauntar, cheantar, agus bhí rudaí san_ im i mo cheaun cheann agam ach le líng linn dom [casacht] a bheith ar scoil bhí aurán amhrán againg againn mar gheaul gheall ar an úll, cuín cuimhin leat an ceaun ceann san sin 'Tá scéilín nó nua agam le hínsint hinsint dóibhse, cúrsaí spóirt agus córá comhrá dí, úll breá gleoite do chuireas chuir mé im i mo phóca is ní bhfuaireas bhfuair mé róm romham ach prátaín síl. Agus ansan ansin thosnaig thosaigh sé á chuardach, bhuel d'iarr an máistir orainn véarsa véasa a chuma chumadh mar gheaul gheall ar na bailte fearainn sa bhaile, agus d’eighrig... d’éirigh... ní raus raibh mé ach tímpeall timpeall bh'fhéidir b'fhéidir aen aon bhliain déag nú nó dhá bhliain déag aig ag an aum, am, agus d’eighrig d’éirigh liom an véarsa beag so seo a dhéanamh: 'Do shiúilíos shiúil mé Carn do dó is Fearann Fada, Cuar Uí Chimeáid Chomáin agus Cael Caol an Eidhinn, i nDoire na Cille sea inis dom file, ná nach faighinnse bhfaighinnse a thuairisc go dtéinn thar bhfaill.

Sea...

[gáire] b’shin é an chéad véarsa dár chumas chum mé riamh... ar scoil... ar scoil a dhineas rinne mé e.

Cá bhfuil na bailte fearann so?

I gCúm gCom Sheola, lastoir don nGleaun nGleann Garbh.

Thá Tá sé sin in aice le Beauntraí... Beanntraí...

in aice le Beauntraí, Beanntraí, sea.

Hm.

Agus bhí Gaelaing Gaeilge aig ag na seandaoine nuair a bhíos-sa bhí mise óg. Bhí Gaelaing Gaeilge aig ag m'athair agus aig ag mo mháthair chó chomh math, maith, ach ní labharaid_, nuair a bhíos bhí mé óg ní labharaidís labhraídís í ach eatartha eatarthu féin nuair nár mhaith leo go dtuicimís dtuigfimis cad a bhíoch bhíodh ar siúl acu.

Mar sin a bhíoch bhíodh is gach aen aon bhaull... bhall...

Sin é mar a bhíoch. bhíodh. Agus bhí dromheas drochmheas ar Ghaelaing Ghaeilge mar, eh, teanga na mbochtán is dócha a bhí aun ann agus sin...

Ach chaighlís chaill tú é sin ó shin...

Ehmm... do chailleas... chaill mé...

An dearca, dearcadh, dearca dearcadh san...

An dearca? dearcadh? Ó do chailleas chaill mé gan dabht do chailleas chaill mé do chailleas. chaill mé. Ehhh, do chailleas.. chaill mé.. Síos agus suas. Uaireanta bhíng bhínn in éadóchas mar gheaul gheall uirthi agus uaireanta eile ach i láthair na huaire tá saghas, tá dóchas agam fós.

Cad mar gheaul gheall ar an bpost so seo atá agat? Reachtaire cearc.

Bhuel tá sé agam anois...

Seán, Seán Ó Tuama an Ghrínn Ghrinn a... tá véarsa aige sin...

Sea, bhí véarsa aige sin mar gheaul gheall air, ach eh, ní raibh sé siúd róshásta leis an bpost san in ae aon chor. Deireach Deireadh sé siúd 'níor creachabh creachadh mé ar fad go teacht im i mo sheirbhíseach, is im i mo reachtaire cearc aige ag bean na cleithe caoile.' Anois bhí file eile aun, ann, Donncha Rua Mac Con Mara, agus dúirt sé siúd 'Ag múine múineadh scoile dob ab obair dom laethaibh, laethanta, 's is a rún don phobul phobal gomb gurbh fholamh an chéird cheird í.' Bhuel d'oireach d'oirfeadh an rud san i bhfad níos mó domsa ná mar a oiriheach d’oirfeadh caighnt caint Sheáin Uí Thuama...

Tá’s Tá a fhios agam...

mar eh...

Thánn Tá tú ana-shásta an-sásta léi...

Táim ana-shásta an-sásta le le le le le le... le le le bheith im i mo reachtaire cearc ach ní raus raibh mé in ae aon chor sásta leis an múinteaoireacht fad is a bhíos bhí mé ag gabháilt gabháil do... D'eighrig D'éirigh lio_ bhí sé áraidht alright ar feag feadh tamaill ach, diera, dhera, d'imig d'imigh sé as an bhfuil dom...

Conas... ní, níor thain thaitin sé leat nú... nó...

Bhí, bhuel ní bh_

níor thaithin thaitin tusa léi...

Níor thaint_, Níor thaintheas-sa thaitin mise léithe, léi, léi mar chéird cheird in ae aon chor, níor thaintheas thaitin mé in aen aon chor í. Bhí, bhí... Bhíos Bhí mé róghoiliúnach, róghoilliúnach, mar a déarfá, ghoilheach ghoillfeadh rudaí orm agus, eh, bhíos bhí mé trína chéile.

Cén fhaid fhad a chaithis chaith tú leis an... mhúinteoireacht?

Seacht míonna a chaitheas chaith mé léi...

ó cripes ab ea?

Chaitheas... Chaith mé... d_... d'eighríoch d’éiríodh liom alright uaireanta ach uaireanta eile ansan ansin do raghach rachadh rudaí im i mo choinnibh... choinne...

Hm... Cén saghas gnó é seo, tindeáil na gcearc ansan?

Bhuel eh, nuair a thosnaíos thosaigh mé air, is ó_ is é an rud a bhíoch bhíodh ar siúl acu ná, do bhíoch bhíodh uimhir ar gach circ, cearc, agus gaiste nú nó trap a bhíoch bhíodh ins in gach, insna sna neadracha, neadacha, agus nuair a théach théadh an chearc isteach sa nead, ní fhéatach fhéadfadh sí teacht amach go dtí go scaoilhingse scaoilfinnse amach í. Agus chaithfing chaithfinn a huimhir siúd a chur ar an ubh. Agus ansan ansin aig ag deire deireadh an lae, do bhíoch bhíodh orm [casacht] na huíocha huibheacha go léir a chuir in órd ord a chéile, agus iad a bhreith go dtí an ofaig, oifig, agus bheach bheadh saghas rolla ansan ansin acu, cosúil mar a bhíoch bhíodh againg againn ar scoil fadó, agus chuirfí marc ansan ansin do gach circ.

Nú Nó có chomh mion san?

Sea, i dtreó dtreo is go mbeach mbeadh a fhios againg againn aig ag deire deireadh na bliana, cad iad na cearca ab fhearr chun bertha. beirthe.

Ó sea...

Agus san chimeátaidís choimeádfaidís na cearca ab fhearr ansan ansin don bhliain dár gciúnn gcionn i gcóir síolraithe, dtuigeann tú leat anois mé?

Thá's Tá a fhios agam, Thá's Tá a fhios agam. Ach, chó chomh fada is a théim amach go hInis Ia Í [anois sia?] thánn tá tú lin linn anso anseo i gCorcaig. gCorcaigh.

Nílim ans_, ans, nílim i gCorcaig gCorcaigh ach ó nae naoi déag caega caoga ceath... caega caoga ceathair, sea. Caega Caoga ceathair. Chaitheas Chaith mé tamall beag aun ann insna sna dathadaí daicheadaí ach eh, táim i gCorcaig gCorcaigh anois ó nae naoi déag a caega caoga ceathair. Phósas Phós mé i nae naoi déag caega caoga cúig agus táim im i mo chónaí gar do Carraig Ruacháin #?

Pósac t-iníon iníon le déanaí. Bhí ard-oíche ardoíche agaibh, oíche go maidin abair...

[gáire] bhuel do bhí oíche ana-mhath an-mhaith againg, againn, yeah. An dtuigeann tú, fé feibh mar a thuigimse an pósa pósadh so, seo, an pósa pósadh dar... is insa sa tig, teach, i dtig dteach na mn_ na brídeoige nú nó i dtig dteach an fhir a bhíoch bhíodh an, a bhíoch... bhíodh...

an bhainis ar fad...

an bhainis ar fad. Agus ní bheingse bheinnse sásta in ae aon chor le... leis an rud a bhíonn, de ghnáth bhíonn an séipéal agus ansan ansin an tig teach ósta. N'fheadars_, Ní fheadar_, tá an iomad, an iomad foirmeáltacht foirmeáltachta nú nó an e é sin é, aig ag buint baint leis sin. Ach ansan, istig istigh id i do thig theach féin.

Fén Faoin dtú, dtuath, mar a bheach bheadh fen faoin dtú... dtuath...

Fé Faoi mar a bheach bheadh fén faoin dtuath, sea, agus saoirse agat ansan ansin agus... do chairde tímpeall timpeall agus...

Raibh

ceól ceol

agat?

Bhí ceól ceol ambaist, bhí, um, Peadar Ó Riada againg againn agus beirt, bhí veidhlideoir agus fear eile ar an mbosca ceóil ceoil againg, againn, agus bhí sets agus polkas agus waltzanna, is gach aon dial diabhal rud

Cad is dó dóigh leat, a Dhónaill, den nGaeltacht anso anseo sa chathair, ’á thúrfá thabharfá Gaeltacht uirthi ...idir an ndream daoine a mbíonn an Ghaeluinn Ghaeilge eatarthu anso anseo

Bhuel is beag teangmháil teagmháil atá agam le... le lucht, lucht na Gaeluinge sa chathair in aen aon chor, mar bhuel aen... bíonn Aifreann gaelach ar a nae naoi a chlog gach Dounach, Domhnach, is féidir... na... i Séipéal Peadair is Póil, ach bímse ag obair gach Dounach Domhnach óna hocht go dtína dtí na de, nú nó óna nae naoi go dtína dtí na haen haon ndéag, dhá uair a chloig gach maidin Dounaig, Domhnaigh, agus ní bheach bheadh air ar mo chumas ansan ansin teacht ansan ansin agus is beag teangamháil teagmháil in aen aon chor atá agam, ach amháin go dtagann... fodhuine chúm chugam go a mbíonn Gaelainn Gaeilge aige. Ní, ní bhím a ag lauirt labhairt na Gaelaing sa tig teach mar níl Gaelaing Gaeilge aig ag bean an tí, agus ní dh’fhéatainnse fhéadfainnse Gaelainn Gaeilge a mhúin... ní, ní bhacaimse le múinteoireacht a thuille, thuilleadh, agus bheach bheadh ormsa múi..., Gaelainn Gaeilge a mhúine mhúineadh dom pháistí, agus ní bheach bheadh aun ann ach raic, agus b'fhearr liom síochán síocháin a bheith sa tig, teach, pé, agus grá a bheith againg againn dá chéile, ná...

Seachas a bheith a ag d’iarraig iarraidh brú...

Gaelaing Gaeilge a bhrú orthu.

Sea....

Agus is táchtaí tábhachtaí go muar mór liomsa croí duine ná a theanga

An gnó céanna agat maidin Dé Dounaig? Domhnaigh?

Bhuel...

Cóireamh Comhaireamh is a marcáil...

Bhuel.., an dtuigeann tú, tá, tá, tá... tá an rud san achruithe anois, tá, tá, tá an dtuigeann tú.. bhíoch bhíodh na... na white leghorns, sin iad a bhíoch bhíodh againg, againn, ach tá deire deireadh leo súd siúd anois, agus, le cúpla bliain. Ach aig ag láthair na huaire anois, lachain is mó atá fé, fé... fé faoi chúram agam. Ach ní scríos scríobh mé aen aon dán fós mar gheaul gheall ar lacha. Hm... N'fheadar Ní fheadar canathaebh cad ina thaobh ach em, is dócha go bhfuil se sé go léir raite ráite aig ag Sean Ó Ríordain...

Bhfuil eh?

...An bhfuil a fhios agat an dán a scríbh scríobh Seán mar gheaul gheall ar an lacha?

Cén ceaun ceann é sin?

"Is eol díbh daoibh scéal na lachan, éan aon nár geallamh gealltanas riamh di/ Leauireacht Leabhaireacht coisíochta/ ach í ag siúl go tuisleach is ag marcaíocht ar a proímpe/ ba dhó leat ar a misneach/ gur seo chút chugat an dán díreach/ ce cé gur eol do luch na tuigse/ Gur dícheall di vers libre." [gáire]

Ana-mhath An-mhaith ar fad. Bhfuil dánta... Tá dánta agatsa ar na cearca mar a dúirís... dúirt tú...

bhuel an ceaun ceann san, ach lasmu lasmuigh de sin, n'fheadar ní fheadar an bhfuil aen aon cheaun cheann eile agam... Ní dó dóigh liom go bhfuil, ach amháin an coileach a únsaig d’ionsaigh cailín, an ceaun ceann san, ahh. Ní fhéatainn fhéadfainn a rá go bhféatainn bhféadfainn cuíneamh cuimhneamh air i láthair na huaire ach eh... thugas thug mé amach don choileach, deirimse leat gur thugas. Agus eh... thugas thug mé foláireamh dó.

Is cuín cuimhin liom oíche a bhí againn i gCúil Ae agus bhí, is dó liom go raibh dán agatsa 'an Pill' a thugais thug tú air...

Óoh mhuise ach... bhain sé sin leis an gCat an dtuigeann tú. Agus ní raibh an Pápa tar éis lauirt labhairt in aen aon chor, ar an rud san, an dtuigeann tú, agus bhí saoirse agam. Ach em,

Rud ná fuil anois, deir tú

N'fheadar Ní fheadar an bhfuil ná fuil. Is diocair deacair a rá má tá. Fé Faoi mar ata atá cúrsaí i láthair na huaire tá's tá a fhios agam go bhfuil...

Ach ar mhaith leat túirt tabhairt fé?

Fén Faoin bPill? B'fheidir B'fhéidir go bhféatainn bhféadfainn túirt tabhairt fé. Ehh, níor thugas thug mé an leaur leabhar liom, ar mhí-ábharaí an domhain, nú nó ar ámharaí an douin domhain b’fhéidir .... 'Tá cat agam sa bhaile, is mar ainm uirthi Jill. Deir sí liom go ragha rachaidh sí ar stailc muna mura bhfaighimse di an Pill, Ní húna liom é sin mar scéal, cé gur math maith an mháthair í, mar níl coighcís coicís slán ag ál amháin nuair atá sí dortha arís, A fear céile, mo mhlacht mhallacht air siúd, preabaire do chat bán, d'fhág le gol an gháire í, is d'imig d'imigh leis ar fán, Ní thig theach léi dul ar Aifreann, ar bhainis ná céilí, mar níl aici aen aon Nannie a thúrhach thabharfadh aire dá páistí, is dá mbeach féin, níorbh fhéidir di, mo thrua í an créatúr, ní bheach sí iontaspeánta is í a dí figiúir, is dá ngléasach ngléasadh sí sa bhfaisean, bheach sí ina staicín grínn, grinn, le giobailín gioblachán do mhini-skirt, a nochtach a proimpín, Córsa léi, cat Peirseach, d'inis di an rú-un, Forgach do mháistreás aici, atá chó chomh seasc le miúil, a fhaigheann an Pill, mar dhea, di féin, gan aen aon dua óna dochtúir. Ach a thugann don chat Peirseach í, teacht gairid dá saesúr. saosúr. Dúirt le Jill tránthóna tráthnóna inné, go mbáhainn mbáfainn di a hál Dúnmharú a bheach bheadh ansúd, ansiúd, ní cheadóch cheadódh sí é go brách, bheach bheadh Rí na gCat sa mhullach orm, mar a bhíonn ar lucht gluaisteán, a fhágann cait mar mhairtírig mhairtírigh ina bprauit bprabhait ar thaebh thaobh chosán. Níor cholas chodail mé néal istoíche aréir, ach a machnamh ar scéal Jill. Cad a dhéanaingse dhéanfainnse dá raghach rachadh sí ar stailc, á bhfaighinnse di an Pill. Bheach Bheadh luch ins gach boull ball don tig, scaura scanradh ar mhná is páistí, agus Frouncaig Francaigh ina dtrúpaibh dtrúpaí ag imirt lúthchleas sa ghairdín. Dá bhfaighinn di dochtúr dochtúir máthaireachais máithreachais a mhíneoch mhíneodh an tréimhse slán, mhúcadh mhúchadh an galar raide raideoige air, bheach an scéal arís mar athá. atá. Cé thiocach thiocfadh chúm chugam le breaca an lae, as poul poll beag san urlár, ach fathach de stail luiche a dhéanhach dhéanfadh liom mar a ghá é, raghach rachadh sé go dtí an áit ina ndintear ndéantar iad, is goiteach goidfeadh raidhse díobh, dá dtúrhainn dtabharfainn Pill Fill an duine do gach cat baineann insan san tír."

Cogar, ní raus raibh mé ag éisteacht le cuid de sin, a Dhónaill, mar bhíos bhí mé ag cuíneamh cuimhneamh ar conas in aon chor, conas sa diar ar fad a choimeádann tú na véarsaí go léir id i do cheaun? cheann?

Bhuel, tá cúis leis sin, mar is le lín linn dom a bheith ag obair a chuirim le chéile iad... nú nó a thagann siad chúm, agus bíonn orm iad a chur do ghlanmheabhair láithreach i dtreó dtreo is gur féidir liom iad a scríobh síos ar baull. ball. Agus ansan ansin tar éis dom iad a scrí scríobh síos ansan, bím a d’iarraig d’iarraidh feabhas a chur orthu, agus mar sin, fanann siad agam.

Agus an bhfanann siad fuirist furasta ansan ansin mar sin

Ach a, bíonn bael baol aun go bhfanhach bhfanfadh an chéad... an chéad 'run' [gáire], go bhfanhach bhfanfadh sé sin agat, an dtuigeann tú, ach ansan ansin dá ndéanfá arthú athrú ansan, ansin, do bheach bheadh sé deacair an t-arthú t-athrú san a chimeád choimeád sa cheaun, cheann, mar bheach an chéad rud aun roimis. Hm...

Dúirís Dúirt tú ceaun as, tamall math maith ó choin, ceán ceann mar gheaul gheall ar an Riadach, bhí aithne mhaith agat ar, ar Sheán.

Ó, bhí ana, bhí bhuel bhí aithne, aithne mhaith, ana-mhath an-mhaith agam air agus ana-mheas an-mheas agam air. Do cheapas gur fear úntach iontach ar fad é. Ní déarhach déarfadh éinge éinne fiche bliain nú nó cúig bhliain déag ó shin, fiche bliain go dtiocach dtiocfadh a leithéid do dhuine ar an sael. saol. Agus, eh, duine a fhág Paris Par tú a tháinig go Bleá Baile Átha Cliath, a fhág Bleá Baile Átha Cliath chuaig chuaigh siar go Corca Dhuibhne, a fhág Corca Dhuibhne is tháinig go Cúil Ae. An dtuigeann tú, a mhalairt agus, siochas seachas an gnáth-rud gnáthrud a dhineann dhéanann daoine eile, sainfhear a scrí scríobh an dúchas agus a chuir ceól ceol na hÉireann agus mar sin, ar f.., ar fáil chó chomh húntach hiontach san.

Cosúil leis na seana-Ghaeil a théach théadh go dtí an bhFraidhnc bhFrainc agus a thagach thagadh thar nais n-ais anso.

Is dócha é, yeah, ach eh...

Ar chuirise línte le chéile ina thaebh?

Em, mar gheaul gheall ar an Riadach?

Sea...

Ó, do chuireas chuireann go deidhin, deimhin, agus níor thóg sé i bhfad orm, mar do thánadar thángadar uathu féin. Ach, eh, bhíos bhí mé thuas i gConamara ansan ansin le déanaí agus chuala grúpa ó, ón dTuaisceart ansan ansin 'Aileach'...

Sea

Agus mheasas mheas mé go raibh Ó Riada beó beo acu, n'fheadar, ach sin é an t...

Deir siad go bhfuil siad sin go math maith alright.

Bhuel sin é a mheasas mheas mé ar ae chuma, go go raibh Ó Riada beó beo acu.

Hm, raibh an saghas céanna ceóil ceoil acu?

Sea an saghas céanna ceóil ceoil agus, bhí fear ansan ansin le piano pianó agus sheidhinn sheinn sé eh, cuíne Luimní Luimnigh agus chuir sé i gcuíne dhom dom oíche go raumar rabhamar i gCúil Ae agus gur sheidhinn sheinn an Riadach cuid des de na hauráin hamhráin a bailíog bailíodh i gCúil Ae. Ní cuín cuimhn liom cad é an fear anois a bhailig bhailigh iad, ach bhí ceaun ceann amháin aige, 'Aisling Gheal', agus sheidhinn sheinn sé an oíche sin é, agus ansan ansin ag deire deireadh do bhí Mícheál Ó Ceallacháin anso anseo ó Chorcaig Chorcaigh a ag caighnt, caint, agus dúirt sé le Seán, an port san a sheidhinnt sheinnt aríst arís do, dó, i dtreó dtreo is go mbeach an ceól ceol ina chluasa a dul abhaile.

Mhmm, sea.

Bhí an rud go léir agam thuas sa Phoitín Still i gConamara an oíche san go raudar rabhadar san aun.

An rauis raibh tú air a_ bhí tú ar an Oireachtas i mbliana?

oh.. Chuas suas ag, Dé, tráthnóna, Dé hAoine don chúirt filíochta.

Ní rauis raibh tú istig istigh in aen aon cheaun cheann de na comórtaisí.

Ní ní, ó ní....ní ní.... Ní bhacaimse, n'fheadar ní fheadar ní math maith liom comórtaisí. Ach

filíocht is mó?

Ach ní... Ní bhacaim le comórtaisí comórtais filíochta. N'fheadar, ní dó liom go n-oireann mo chuidse filíochta do do chomórtaisí, do chuireas chuireann cúpla... ceaun ceann isteach ó bhliain go ché_ cúpla bliain ó shin ach d'eighríos d'éirigh mé as... sin é.

Hm.

Ní raibh aen aon mheas orthu.

Abair, abair an ceaun ceann san a, a...