1950 : QQTRIN039961c1

Séamus Ennis

Bhuel a Bhean Choraí.

Sarah Corry Claddagh Galway

Ó, éist liom is tiúir tabhair Sally orm! Sally a thuganns thugann chuile gach uile dhuine orm.

Séamus Ennis

Math Maith go leor, Sally. Cén fhad, cén fhad i do chúnaí chónaí sa gCladach anseo?

Sarah Corry Claddagh Galway

Ó, is nach án ann a rugú rugadh mé?

Séamus Ennis

os ós cíonn cionn trí scór is de bliana. Tá, cén aois baileach atá ad? agad?

Sarah Corry Claddagh Galway

Bhuel, cé... góim gabhaim pardún, céard a...?

Séamus Ennis

Cén aois atá ad, agad, baileach, bhfuil a fhios ad agat baileach cén aois atá ad? agat?

Sarah Corry Claddagh Galway

Bhuel os cionn, os cionn trí scór agus, agus de deich mbliana.

Séamus Ennis

Ach níl a fhios ad agat mhéid bliain atá ad? agat?

Sarah Corry Claddagh Galway

Ach, níl mé, níl a fhios agam mhéid, ní, bhfuair mé, bhfuair mo certificate riamh más certificate a thuganns thugann air.

Séamus Ennis

Sin é a thuganns muid thugaimid air is dóithí. dócha. Bhuel, cáide cá fhad ó phósú phósadh thú?

Sarah Corry Claddagh Galway

Ó, is fada ón lá...

Séamus Ennis

Cén aois a bhí ad? agat?

Sarah Corry Claddagh Galway

Ó, bhí mé_ scór, bhí an uair sin.

Séamus Ennis

Scór_ scór blianta sea. Bhuel mar a déantaí dhéantaí na cleaunaisí cleamhnais an uair sin?

Sarah Corry Claddagh Galway

Bhuel e, dá_ á mbeiá mbeifeá a ag caint le bochaill buachaill óg ansin ar ndó ndóigh thiocait thiocadh isteach aig chuig an teach got do do iarra iarraidh is marar, mara mura dtaineóit dtaithineodh le do mhuíntir mhuintir ansin an dtigeann dtuigeann tú, b’fhéidir go ndé_ ndéaná ndéanfá héin féin is í héin, go scuapait scuabfadh sib sibh lib. libh.

Séamus Ennis

Go díreach!

Sarah Corry Claddagh Galway

Nuair a, nuair a bheit bheadh déanta ansin, thiocait thiocfadh sib sibh ar ais aríst, arís, déanhaí dhéanfaí suas ansin é.

Séamus Ennis

Á dhéanú dhéanamh suas.

Sarah Corry Claddagh Galway

Bhí.

Séamus Ennis

Le muintir a tí.

Sarah Corry Claddagh Galway

Bhí, le muintir a tí. Sin é ansin.

Séamus Ennis

Níor chaithiú caitheadh oíche mhór ansin?

Sarah Corry Claddagh Galway

Á, bhíoch bhíodh cupla cúpla leathbhairille pórtair isteach ansin.

Séamus Ennis

Agus ceol?

Sarah Corry Claddagh Galway

Agus ceol go leor.

Séamus Ennis

Cén sórt ceoil?

Sarah Corry Claddagh Galway

E, píobairí!

Séamus Ennis

ro raibh aen, aon, aen, aon, aen. aon. Bhfuil cuímhne cuimhne ad agat air, ar, air ar ainm phíobaire ar bith a bhíoch bhíodh án? ann?

Sarah Corry Claddagh Galway

Mhuise, níl, níl, chuimhním orub orthu anois. Á, is fada an é sin.

Séamus Ennis

Bhuel, mar a dhéanhá dhéanfá héin féin do bheatha? Hmm. I gcatha gcaitheamh do shaoil?

Sarah Corry Claddagh Galway

Bhí ag obair ar ndó ndóigh a ag díol éasc éisc is.

Séamus Ennis

A díol iasc?

Sarah Corry Claddagh Galway

A díol éasc éisc a bhínn. Is bhí, cheannaínn, cheannainn cheannaínn an t-iasc ansin a dtigeann dtuigeann uathu.

Séamus Ennis

Bhfuil dhá dhío_ Tigim.

Sarah Corry Claddagh Galway

Cheannaínn an t-iasc óna bádóirí óna iascairí.

Séamus Ennis

Sea.

Sarah Corry Claddagh Galway

Agus dhíolainn dhíolann ansin héin féin ar ais aríst arís é an dtigeann dtuigeann tú?

Séamus Ennis

Cén áit a ndíolhá ndíolfá é?

Sarah Corry Claddagh Galway

Ó, dhíolainn, bhí tamall math maith dhá dhíol aig ag an droithead droichead ansin bhí seid agam ann.

Séamus Ennis

Tigim. Tuigim. Mbítheá, Mbíteá, mbítheá mbíteá dhá dhíol suas, suas faoin bhaile?

Sarah Corry Claddagh Galway

Bhí tamall dhá dhíol suas faoin, faoin mbaile mór, bhíos!

Séamus Ennis

Ar a an tsráid. Chonaic roínnt roinnt go do na mrá mná óga á dhíol ansin thuas.

Sarah Corry Claddagh Galway

Tá, ó bhí siad an fós cuid acub. acu.

Séamus Ennis

An bhfuil dhá á dhéana dhéanamh anois?

Sarah Corry Claddagh Galway

I’ll go on in now in a minute, ha?

Séamus Ennis

Bhfuil siad dhá, dhá dhíol i gcónaí ansin thuas?

Sarah Corry Claddagh Galway

Ó siad, siad.

Séamus Ennis

Do mhuíntir mhuintir héin féin mar a déarhá? déarfá?

Sarah Corry Claddagh Galway

Ó níl an aon duine a bhainis bhaineann liomsa dhá dhíol anois a chor a bíth. bith.

Séamus Ennis

Bhuel, níl dhá á dhíol anois, cé_ cén. do chlán chlann héin féin is dóichí dócha á dhéana. dhéanamh.

Sarah Corry Claddagh Galway

Ó, mo chlán chlann tóicí tógtha anois a an bhfuil a fhios agad agat is cuid acub acu ansin go mo choinneáil.

Séamus Ennis

Tigim. Tuigim.

Sarah Corry Claddagh Galway

Sin é.

Séamus Ennis

Bhuel cén mar a bhíoch bhíodh na mrá mná an uair sin gléasta?

Sarah Corry Claddagh Galway

Ó, cótaí dearg, naprúin.

Séamus Ennis

Shea.

Sarah Corry Claddagh Galway

Naprúin tseic seicear orub. orthu.

Séamus Ennis

Tigim. Tuigim.

Sarah Corry Claddagh Galway

Seálannaí Seálta air ar a muinéal. muineál.

Séamus Ennis

Cén sórt seálannaí? seálta?

Sarah Corry Claddagh Galway

E... bhuel séard is éard a thugach muide thugaimis an uair sin orub orthu Pasel Shawls.

Séamus Ennis

Tuigim, agus céard faoi bhrógaí bhróga is stocaí.

Sarah Corry Claddagh Galway

Agus stocaí geala ansin agus bró_ brógaí. bróga.

Séamus Ennis

Brógaí Bróga dua? dú?

Sarah Corry Claddagh Galway

Bróga dua, dubha, bróga breá trúm trom freisin, trúm trom freisin.

Séamus Ennis

Chait Chaithfeadh go mbít mbíodh siad a breanthú breathnú go hálainn!

Sarah Corry Claddagh Galway

Ó, shíl siad sin go ro raibh ar chaoi ar bi. bith.

Séamus Ennis

Shíl.

Sarah Corry Claddagh Galway

Shíl siad sin go ro! raibh!

Séamus Ennis

Bhuel is dóí dóigh go, go ndearna do, do chuid héin féin oibre go math maith os ós cíonn, cionn, os ós cíonn___ cionn___

Sarah Corry Claddagh Galway

Ó, á, cho chomh math maith ara bhí fada go leor leis. Bhí me fada go leor leis.

Séamus Ennis

Ar leatsa na meacna bána seo?

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

Is liom!

Séamus Ennis

siad go breá!

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

siad muise agus thar cíonn, níl siad gabhalógach agus níor fhás aen aon adhairc adharc asub ach síos caíol caol díreach! Agus go dimhin deimhin héin féin siad go math maith leis an fhírinne a rá.

Séamus Ennis

siad an-fhada freisin.

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

siad an-fhada ó siad tuairim is ceithre haurlaí horlaí ar fad cheapainn. cheapfainn.

Séamus Ennis

Bhfuil siad an fhad sin?

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

Tá.

Séamus Ennis

siad a ag breanthú breathnú go bhfuil ceart go leor.

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

siad go math. maith.

Séamus Ennis

Céard eile atá le taispeáint agad agat anse anseo inniú?. inniu?.

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

Bhuel bhí, úllaí úlla againn agus bhí, bhí carraigín agam agus bhí cáca doun donn am agam agus cáca bán agus sodóg go úllaí. úlla. Fuair sin an chéad duais.

Séamus Ennis

Na húllaí? húlla?

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

hiad ach an sodóg, an_ an_ carraigín.

Séamus Ennis

Carraigín?

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

Fuair.

Séamus Ennis

Bhuel as a dtáinig an carraigín?

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

Ó bhain muid bhaineamar insa sa gcladach é, ar ndú ndóigh ar na clocha.

Séamus Ennis

Sib Sibh héin?

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

Ó muid sinn héin, sea. Agus ansin cuireach, chuireadh, chuir muid chuireamar amach é ar an bhféar go bhfuair bán, e... bhí sé, bhí cho chomh geal leis an sneachta, bhuel ansin thug isteach é agus ni nigh cupla cúpla uair é agus, fua_ fua_ bainne, as bainne a bhruitear é, tá’s tá a fhios ad. agat.

Séamus Ennis

Tigim. Tuigim.

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

Agus ansin nuair a bheidheas bheas séalthaí, síothlaithe, séalaíonn síothlaíonn é agus cuireann siúcra air agus cuireann i mbaula mbabhla é, áit ar bi bith mar sin. Múnla deas.

Séamus Ennis

Bhuel sin é an carraigín a íosanns muid ithimid héin féin i mBaile Átha Cliath_

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

Sin é an carraigín ceannann céanna a íosanns itheann sib sibh héin féin i mBleá mBaile Átha Clia Cliath is é. Ó is féidir go leor rudaí deasa a dhéana dhéanamh as carraigín an dtigeann dtuigeann tú?

Séamus Ennis

Tigim. Tuigim.

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

Agus go dimhin deimhin as go leor rudaí eile chó chomh maith, mbeach, mbeadh, mbeach mbeadh ciall aig ag na daoiní daoine iad a ithe!

Séamus Ennis

Tigim. Tuigim.

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

Is go leor le fáil as na cladaí, cladaigh, tá! Féach an méid iasc a thaganns thagann isteach, agus báirne bairnigh án an is faíochain faochain án an agus dileasc duileasc án, ann, chuile gach uile shórt án ann ach ar ndú ndóigh an saíol saol arthaí athraithe anois níl mórán meas air ar na rudaí seo a dtigeann dtuigeann tú?

Séamus Ennis

as thú héin?

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

As, as Baile an tSagairt An Spidéal.

Séamus Ennis

As a an Spidéal héin_

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

As A An Spidéal a rugú rugadh agus a tógú tógadh mé.

Séamus Ennis

dhár dár dhíobh díobh thú mara miste dhuit duit a fhiaraí? fhiafraí? dhár dár dhíobh díobh thú?

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

Bean Chonallán. Bean

Séamus Ennis

Chonalláin.

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

Sea.

Séamus Ennis

Ar tusa an bhean a bhíonns bhíonn a góilín?

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

Bhuel bhí a ag góilín gabháil fhoinn nuair a bhí óg, níl mórán a déarha déarfaidh anois.

Séamus Ennis

Chuala mise caint ort.

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

Sin é anois sin é an chaoi.

Séamus Ennis

Bhuel nuair atá_ an ro raibh blánnaí, bláthanna, ar leatsa b’fhéidir cuide cuid b’fhéidir go do na blánnaí bláthanna seo ar ndú? ndóigh?

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

Badh Ba ea, bhí blánnaí bláthanna fiáine ainn againn a thóg an chéad duais. Agus, e... sin é... bhí blánnaí bláthanna eile ainn againn ach níor chuir muid chuireamar isteach iad cheapainn cheapfainn nach mbeach siad sách math maith i measc na mblánnaí mbláthanna aig ag na daoiní daoine móra mar a déarhá. déarfá.

Séamus Ennis

Tigim. Tuigim.

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

Ach bhí_

Séamus Ennis

ach á gcuirheá gcuirfeá isteach héin féin iad, an ro raibh siad go math? maith?

Cáit Ní Choisdealbha Ballintaggart Moycullen

Bhuel bhí siad agus go han-deas a ar m’anam, bhí siad muis, go han-deas ar fad! Bhí.

Séamus Ennis

Bhuel a Phádhraic Phádraig creidim go bhfuil cuímhne cuimhne mhath mhaith agatsa ar oíche Shauna Shamhna fadó, ar bith scéal é an seanachas seanchas a chuala faoi oíche Shauna Shamhna faoi feibh mar a bhíoch bhíodh fadó?

Pádraig Mac an Iomaire Derrykyle Moycullen

roínnt.

Séamus Ennis

Bhuel, creidim go mbíoch mbíodh go leor cleasanna cleasa a ar siúl aig ag na seandaoiní. seandaoine.

Pádraig Mac an Iomaire Derrykyle Moycullen

Bhuel, bhíoch bhíodh ach go leor gon don sleachta sin imí, imithe, anois ach chuala roínnt roinnt faoi.

Séamus Ennis

Bhuel an bhféatá bhféadfá cuíriú cuimhneamh air ar aen aon cheán cheann go do na cleasannaí cleasa is é a ínseacht insint dhúinn? dúinn?

Pádraig Mac an Iomaire Derrykyle Moycullen

Féata. Féadfaidh. Nuair a bhí héin féin óg, tímpeall timpeall is scór blianta mar sin bhíoch bhíodh e é daoine om de mo aois mrá mná óga agus fir óga ba mhian leob leo cleas a dhíona dhéanamh oíche Shauna Shamhna go bhfáidís bhfaighidís amach cheapaidís cén sórt fear a bheach bheadh acub acu na, _____ na cailíní óga agus na fir óga ba mhian leob leo fios a fháil bhféadaidís é cén sórt bean a bheach bheadh acub acu héin. féin.

Séamus Ennis

Ar ndó, ndóigh, á bhféadaidís.

Pádraig Mac an Iomaire Derrykyle Moycullen

Ach, leis an scéal, bhailídís meál meall gubáiste cabáiste agus thugaidís isteach é agus ghearraidís cuide cuid go de na copógaí copóga dhe de copóg stróicíthe stróicthe agus copóg ghlas agus copóg gheal agus leagaidís ar an aurlár urlár iad agus an té, an chéad duine a bheach bheadh a ag goil dul a ag díona déanamh an chleas, cuirfí chuirfí púicín air a shúile.

Séamus Ennis

Tá’s Tá a fhios am. agam. Agus fheiceit fheicfeadh acub acu copóg a leacait leagfadh láú lámh air. Tá’s Tá a fhios am. agam.

Pádraig Mac an Iomaire Derrykyle Moycullen

leagait leagadh láú lámh air ar a, an, air ar a an gcopóg gheal, ghlan, bheach, bheadh, seoú seo fear óg do bheach bheadh bean bhreá óg aig, ag, aige mhia_

Séamus Ennis

Tuigim, tuigim.

Pádraig Mac an Iomaire Derrykyle Moycullen

Agus leagait leagadh láú lámh air ar an gcopóg ghlas, e, baidhntreach baintreach a bheach bheadh aige. Agus gá, dá, mb’ mba ar an gcopóig stróicí stróicthe é a bhí eanann ionann is a bheith imíthe imithe a leacait leagfadh láú lámh bhfuít bhfaigheadh bean ar bith gheibheit gheobhadh bás. [gáire]

Séamus Ennis

An duine bocht. Bhuel an meas an ro raibh fírinne ar bith án? ann? An dteagann dtagann amach fíor?

Pádraig Mac an Iomaire Derrykyle Moycullen

Ó níl a fhios am! agam!

Séamus Ennis

Níor chuala riamh go dteagach, dtagadh,

Pádraig Mac an Iomaire Derrykyle Moycullen

bhuel cheapaidís sin go, go mbe_ go mbít mbíodh fíor an dreám dream a bhíoch bhíodh á dhíona, dhéanamh, an chleas insan san ám am sin.

Séamus Ennis

Sea.

Pádraig Mac an Iomaire Derrykyle Moycullen

Agus bhíoch bhíodh an-áthas air ar a an bhfear air ar an mbean a leacach leagfadh láú lámh air ar an gcopóg ghlan gheal.

Séamus Ennis

Tá’s Tá a fhios am. agam.

Pádraig Mac an Iomaire Derrykyle Moycullen

Gubáiste. Cabáiste.

Séamus Ennis

Ar ndú ndóigh bheach. bheadh. Bhuel céard faoi bhean an anseo? Céard a bhí tusa a ar báll a bhíoch, bhíodh, a bhíoch bhíodh againn anseo oíche Shauna. Shamhna. Ó mhuise _____ mise ____ fadó án. ann. Céard, sea. Céard. Sin féasta. Féasta sin uile a bhíoch bhíodh acub, acu, féasta, cácaí baicste oiread seo dhíoms, cans _____ go dticeá iad ansin oiread a níosach, d’fhéatá más ísleach ceart an. [gáire] Séard Is éard atá na buachaillí _____ se féin, séard is éard _____ .

Pádraig Mac an Iomaire Derrykyle Moycullen

Bhí oifigeach airm insa sa Inníochaí Indiacha uair agus bhí, bhí bean óg i mbaile mór in Éirinn agus ba mhín mhian léithe léi cleas a dhíona dhéanamh oíche Shauna go bhfáit bhfaigheadh fios cén sórt fear a bheach bheadh aici. Ach, is é an cleas a bhí a dhíona, dhéanamh, bhí léine aici ar chineál cathaoir agus bhí _____ dhá triomú leis an tine, agus an fear a bhí le í a phósa, phósadh, nuair a bheach bheadh an cleas díonta déanta aici, thiocait thiocfadh a chosúlacht agus d’iúntóit thiontaigh an taíobh taobh eile gon don léine leis an tine. San ám am a bhí feiliúnach aige, cosúlacht an fhir a bhí le a thíocht a*thíocht leis an léine a iúntú thiontú tháinig agus d’iúnta thiontaigh an léine an taíobh taobh eile dhi di leis an tine agus bhí scian bheag ina láimh agus d’fhága d’fhág an scian bheag ar an gcathaoir ina dhia dhiaidh agus d’ime d’imigh amach aríst. arís. Bhí a, an aimsir a ag goil dul thart go dtáinic dtáinig arm saighdiúr saighdiúir a bhí sna hIníochaí hIndiacha ar ais go hÉirinn, agus bhí oifigeach in éineacht leob leo agus bhí, bhí an bhean óg se bhí a díol óil, bhí teach ósta aici. Agus tháinic tháinig an t-oifigeach agus beirt triúr dhá chuid fear, isteach ag ól deoch. Agus d’aithne d’aithnigh an, gurb é an t-oifigeach an chosúlacht a tháinic tháinig ag iúntú tiontú na léine go ra raibh a ag díona déanamh an chleas léithe. Rug sí, chuir a láú lámh ina póca agus spáin thaispeáin an scian bheag dhó a d’fhága d’fhág ar an gcathaoir ina dhia dhiaidh nuair a d’ime d’imigh sé. ‘An aithníonn an scian sin,’ a dúirt sí, ‘leis an oifigeach.’ ‘Bhí an scian sin agamsa’ adeir a deir ‘tamall go do mo shaíol shaol insna sna hIníochaí hIndiacha agus cén chaoi,’ adeir a deir ‘a bhfuair tusa í?’ ‘Ó, bhí a díona déanamh cleas,’ adeir a deir ‘a leitheide leithéide seo go do oíche Shauna Shamhna agus tháinic tháinig tusa,’ adeir a deir ‘nú ‘nó do chosúlacht agus d’fhága d’fhág an scian bheag air an gcathaoir do dhia.’ dhiaidh.’ ‘Is íontach iontach an bhean thú,’ adúirt a dúirt ‘bhí mise an oíche sin,’ adeir deir ‘agus ______ na spáise orm insna sna hIníochaí,’ hIndiacha,’ adeir a deir ‘i mbeairic Bhombay. Agus bean a bich,’ bith,’ adeir deir ‘a bhí i in ndan ann mise a thóirt thabhairt as sin,’ adeir a deir ‘agus an scian bheag sin a fhágáil in mo dhia,’ a deir ‘is am a bhí siúráilte.’ ‘E, in ndan ann do reau rogha rud a dhéana,’ adeir a deir ‘ach mise leat,’ a deir ‘ní chuire chuireadh mise aen aon bhrat fós ort,’ a deir ‘go brách.’

Colm Ó Caoidheáin Glinsk Ballynahinch

mise a ag goil dul ag ínseach insint scéil díbh daoibh anois is iomú iomaí duine a ínseos inseos díbh daoibh scéal agus déara déarfaidh chuala aige se seo agus chuala sé sin seisin aige siúd é agus chuala sé sin seisin aig ag rud eicínt éigin eile é, ach is é an scéal é héin féin níl dearfach an bhfuil an scéal ceart a ar chor a ar bi bith ach ínseoí inseoidh mise scéal díbh daoibh co chomh siúráilte agus Dia sna Flaithis, agus nach siúráilte an rud é sin? E, bhí, mo sheanmháthairsa sheanmháthairse thuas i mbun a chroic chnoic ar ______ Ghlínsce Ghlinsce agus a seanmháthair héin féin in éindí léithe léi ogus agus tarthóna tráthnóna deireanach tháinic tháinig fear siúil isteach acú, acu, cheapadar héin féin go mba fear siúil é bhí treausar treabhsar córda corda air. Agus aimsir an-fhuar a bhí án, ann, faoi Shauin, Shamhain, Oíche Shauna. Shamhna. Ogus Agus shíleadar go mba fear é a bhí a ag goil dul a ligean thairis na hoíche, agus i bhfad a bhí isti istigh nuair a d’aurda d’ordaigh tine mhath mhaith a chuir chur síos. Cuiriú Cuireadh síos tine dho a théach théadh é, is chuir síos brunthog bruithneog bhreá fataí prátaí coipíní is iad a bhí ag imeacht insan san ám am sin síos insa sa tine, agus nuair a bhí na fataí prátaí bruite, dúirt le cailín beag a bhí án, ann, mo mháthair mhór, a thíocht teacht ag ithe na bhfataí bprátaí in éindí leis. Bhuel shíleá shílfeá na nach ro raibh mórán fúnn fonn ar a an gcailín beag a thíocht teacht ag ithe na bhfataí bprátaí go háirithí, háirithe, mar gheál gheall go mba strainséir é agus rau’s raibh a fhios héin. féin. Ach is é an _____ go ro raibh cho chomh óg agus nár chuir leath dochair isna sna rudaí, chua chuaigh ag ithe na bhfataí bprátaí in éindí leis. Ogus, Agus, amach san oíche, ar bith ám am a ndúiseoidís bheach bheadh a bhrunthóg bhruithneog fataí prátaí coipíní thíos aige agus is minic ______ an pléasca pléascadh a bhídís a dhéana dhéanamh sa tine a dhúisíoch dhúisíodh iad. Níl leath_ chuireadar leath súntas suntas air nárbh fhear saíolta saolta a bhí án, ann, fós. Ach nuair a tháine tháinig gearr bhí mála mine buí freisin aige in éindí leis na fataí, agus nuair a tháinic tháinig gearr insa sa haen haon cheán cheann acub, acu, chua chuaigh siar ’on don áit a dtugaidís Tamhnach na Tola Fhada air. Ogus Agus theagait thagadh as aniar ogus agus an t-ualach céanna aríst arís aige. Bhuel nuair a choinicdar chonaiceadar a ag tíocht teacht é, nuair a d’ime d’imigh an chéad uair bhíodar an-áthasach ach go ro raibh bailíthe bailithe leis agus bhíodar a breanthú breathnú amach ina dhia dhiaidh agus choinicdar chonaiceadar a ag goil dul síos insa sa ghleann se seo é. Ogus Agus choinníodar súil an-ghéar air, féachaint an árdóit ardódh an taíú taobh eile dhon don ghleann agus ro raibh le fáil thuas thál, thall, agus is gearr a bhí’s bhí a fhios go ro raibh a díona déanamh hucub chucu agus an t-ualach céanna air ______ thart, a mbíoch mbíodh na, an min bhuí ghá á bhruichid bhruith án ann #?, chathait chaitheadh sin a bheith sciúrtha sciúr_ as ós cíonn cionn sciúrtha chaoi _____ aige is é a bheith fíorghlan. Ach is gearr a t-ár t-achar go bhfuaireadar amach nach fear ceart a bhí án ann a ach fear a d’fhága d’fhág an saíol, saol, ogus agus is é an taispá taispeáint is a bhí acub acu leis ar bhealach i dtosach, is é a thaispeáin i dtosach dóib é, bhí treausar treabhsar córda corda air agus bhí an treausar treabhsar córd corda crapaíthe craptha suas go dtína dtí na ghlúine, agus nuair bhí a dhóthain ite i gcúnaí gcónaí aige thesaít thosaíodh a ag ligean síos a an treausar treabhsar ó fille filleadh go fille, agus níl aen aon fille filleadh a ligeach ligeadh síos na nach ro raibh róst sabhrans insa in chuile gach uile fille. filleadh. Ogus Agus chrapait chrapfadh suas ar ais aríst arís é _____ gob gurb é a chaoi na nach ra raibh aen aon bhia gomb gurbh fhéidir go mbeach mbeadh aen aon cheán cheann acú acu imíth imithe uaí uaidh na rud eicínt. eigin. Chrapait Chrapadh suas ar ais aríst arís iad, bhuel chua chuaigh an tseanbhean anois síos le cladach i mbár mbarr na cailín beag, agus bhí ag ínseacht insint thíos gon don tseanmhuíntir tseanmhuintir a bhí críonna agus a ro raibh aois mhór foití faighte acub acu e... ag ínseacht insint faoin scéal. ‘Ó, tusa réidh leis an gcailín beag go cínnte,’ cinnte,’ adeir a deir a seanfhear a bhí án. ann. ‘nuair a imeos imeoidh sin sin é do théarma orthu.’ Ach nuair a bhí sin réitíthe réitithe le a bheith ag imeacht, thosa thosaigh ag ínseacht insint cúirleachaí comhairlí dhon don chailín bean, ‘ná gabh a chola chodladh achoíche,’ choíche,’ adeir deir ‘ogus ‘agus coigil a an tine ag goil, dul, nuair a bheas a ag goil dul a chola,’ chodladh,’ adeir deir ‘ná gabh a chola chodladh achoíche,’ choíche,’ adeir deir ‘ogus ‘agus a an tine a choigilt suas,’ adeir a deir ‘fág aghaí é bheag ortha’. uirthi’. ‘Ogus ‘Agus go gabh a chola chodladh achoíche’ choíche’ adeir a deir ‘gun ‘gan an teach a scuaba scuabadh amach go math. maith. Ogus Agus go gabh a chola chodladh achoíche,’ choíche,’ adeir deir ‘gun ‘gan uisce glan a fhágáil isti. istigh. mise a an túirt tabhairt a an méid sin cúirle comhairle duit. Agus cath caith amach a an lua luath ar maidin,’ adeir deir ‘go deo gun gan í a fhliucha, fhliuchadh, mar sin dhá bhuíochas sinne nuair a imíonn le gaoithe. gaoth. Ogus Agus mbeá mbeifeá iad a chuir ar t’aireachas anois,’ adeir a deir ‘díon ‘déan na rudaí sin is be beidh i do chailín mhath. mhaith. Cailín math maith anois,’ adeir a deir ‘ogus ‘agus shiúl amach a an doras, ogus agus abhaile leis. Bhí neart ímrí imní orthu san sin go ceán ceann ca_ scatha scaitheamh fada ina dhia dhiaidh gon don chailín beag ach míle buíochas le Dia d’ime d’imigh na rudaí án ann héin, féin, agus d’fhan a an cailín beag ogus agus mórán achair ó cailliú cailleadh í, badh ba í mo mháthair mhór í. Bhuel sin scéal go siúráilte, níl’s níl a fhios agam an bhfuil mise i in ndan ann mionnú ar an leaur leabhar gurb í an fhírinne í.

Beartla Ó Conghaile Ard West Ballynahinch

Bhí án ann fadó agus is fadó a bhí, mbeinnse an uair sin án an bheinn anois án, ann, ach mbeinn anois agus an uair sin án ann bheach bheadh scéal úr seanscéal am agam ogus agus níor nóithí nua sin a bheith gun gan aen aon scéal. agamsa anocht go ro raibh seacht n-uaire níos fhearr fearr agaíse agaibhse insan san oíche amárach ogus agus mara mura mbí héin, féin, nár chaille sib sibh leis ach na clárfhiacla na cúilfhiacla, stiall gon den ghiall píosa gon den charbad, an fhiacail is faide siar ina in bhur gceán gceann a bhe bheith mar _____ agaí agaibh ina in bhur láimh #?. D’eighre D’éirigh Mac in Éirinn go moch ar maidin chuimil a bhos shúilí shúile dhouirní dhoirne is mhalaí, shiúl thál thall agus d’ith a shá sháith ogus agus bhuail amach chois bín binn a an tí. D’fhéach soir agus d’fhéach siar, agus d’iarr ar Dhia é a chuir chur ar a leas. Bhuail bun a sciota faoi mhala mhála dhá mhása agus d’ime d’imigh sna sia siagáin, rua ruagáin buinní béara gasaí géara coisméigeachaí coiscéimeanna tola na talhúna, talún, cos un chun tosa cos un chun deire deireadh a ag tóirt tabhairt a chlaimhe chlaímh isteach ar thaoibh thaobh na láimhe cléithe clé is á chuir chur amach ar thaíú thaoibh na láimhe deise. Criogaide Cniogaide cragaide cnagaide a ag catha caitheamh seacht gcroic gcnoic seacht gleán gleann is seacht mballaí cuisleáin caisleáin ogus agus bhídís án, ann, acraí, rútaí, peirsí corra, croc cnoc is fi fiche go de léim agus aen aon ghleán ghleann déag go thrioslóg, thruslóg, go mba seacht _____ go mór farraige cháite gála sineán g’oíche d’oíche Mhárta a ag goil dul thrí trí shleas shlios ghleántán chnoic gur bhuail in Éirinn Mhac Céata Céadta Mhac Aumhlaí Amhlaidh insan san áit a dtáinic dtáinig an chéad loing long agus an chéad ghaiscíoch go hÉirinn airiaú. riamh. Bhuail síos a chois taoibh taobh na farraige tharrain tharraing amach a scian fíon agus a chána, bhain as diseogaí í agus cha chaith amach sa bhfarraige é agus rinne loing long mhór lochtúr luchtmhar dhe. Bhuail cic ina ceán ceann agus chuir seacht n-acra agus seacht léig i bhfarraige í agus gon den t-ochtú ochtú léig bhí héin féin istih istigh ina ceartlár. D’árda D’ardaigh ortha uirthi sin suas a cuid seolta beaga, seolta móra, bocóideachaí bocóideacha bacóideachaí bacóideacha cúfhada comhfhada cúdhíreach comhdhíreach cúbharr comhbharr na gcrán, gcrann, níor fhág tíle #? gun gan tarraint tarraingt maide rámha gun gan róbhrise, róbhriseadh, crán crann gun gan staíona staonadh sciúta ciúta gun gan phléasca, phléascadh, a treaua treabhadh na farraige fairceanta foirceanta fíordhouin fíordhomhain nár treaú treabhadh airiaú riamh roimhe agus nach dtriofar dtreabhfar aríst arís go brách. A Ag cuir cur gaine gaineamh garú garbh na tráu trá in uachtar is a cúr bán in íochtar bhí míolta beaga na farraige thiar ogus fogas rúinte rónta móra na farraige thoir, ar bhois agus ar mhás a an mhaide rámha lúba lúbadh na n-ascannaí n-eascann a ag goil dul in ascaillí a chéile, ceol bín binn aig ag an mhaighdeainín maighdinín bán á ó thosach go deiriú deireadh a loinge, agus iasc beag na mbéal dearg a ag diona déanamh ceoil agus spóirt dhó gur bhuail ó shoitheach seacht n-acra agus seacht n-iomaire suas air ar thalha thalamh tirim insa sa doun domhan thiar, insan san áit nár bhaíol bhaol di gaoithe á réaba réabadh grian á pléasca. pléascadh. Cha Chaith slám go de ghaine ghaineamh na tráu trá ortha uirthi agus g’fheamainn d’fheamainn an chlada chladaigh agus thug feisteas lae agus bliana ortha uirthi cuirim i gcás nach mbeit mbeadh án ann ach uair a an chloig. D’ionsaíodar a chéile mar a d’ionsóch d’ionsódh dhá bhleidhb león leon dhá león leon loirc #? dhá tharú tharbh ar fásach. Go ndearnadar bogán gon don chruán agus cruán gon don bhogán, thairníodar tharraingíodar taidhbreachaí toibreacha fíoruisce aníos thrí trí chroí na gclocha glasa. Chuireadar _____ go de cheithre ceithre ceathachaí cneácha móra troma chuireadar cith fola dhá gcraicne cith cailce dhá sciaithe, sciatha, cith tine n-airm agus cith mire dhá bhfiacla, sa ionas nach ra raibh thoir a douin domhain thiar a douin, domhain, aen aon fhear aen aon ghaiscíoch nár mhath mhaith leis a thíocht teacht a ag breanthú breathnú orthub orthu a troid agus a ______ fir ar lúb an dearna isteach ina ______. Chroch leis an bhean abhaile, agus phós lárnamháireach, lárnamhárach, bhí bainis seacht n-oíche agus seacht án. ann. Agus bhí an oíche dheireanach níos tréine an chéad oíche, _____ nár eighre éirigh liom héin féin a bheith án. ann. Chua Chuaigh siadsan siad sin an clochán is tháinic tháinig mise an tslí mhór, báthú bádh iadsan agus tháinic tháinig mise. Is ó oileán cúngarach cóngarach gon don talha talamh anse, anseo, timpeall is baurdáil bordáil is cupla cúpla míle i bhfarraige. Os Agus go de réir cainte na ndaoine an áit an-, an-tsíthiúil. Chuala fear á baurdáil bordáil is cheithre ceithre fichead blian bliain g’aois, d’aois, ina theach héin féin amháin gur aire airigh is go bhfaca rudaí an-íontach. Bhí oíche amháin agus bhí fear ar cuairt leis a ag goil dul amach uaí uaidh a ro raibh mada madra aige ar a chuairt mar is úndúil iondúil a bhíonns aig ag daoine mar chuideacht chuideachta dóibh. Agus nuair a bhí siad a g_ muíntir muintir a an agus é héin féin goite gafa a chola chodladh thléis tar éis an cuartaí cuairteoir a bheith imíthe, d’airíodar cairt agus torann mór insa sa chistineach. chistin. Dúirt go n-éireoit go bhfeiceit bhfeiceadh an é an cuartaí cuairteoir a d’fhága d’fhág an mada madra ina dhia, dhiaidh, ogus agus fuair amach nárbh é agus na ro raibh tada dada ar chor a bich bith in afarc amharc le fáil aige insa sa chistineach. chistin. Chua Chuaigh a chola chodladh aríst arís ogus fogas is mar a bhí an torann an darna dara huair bhí an chéad uair. Agus dúirt an mháthair leis adúirt a dúirt eighrí éirí go gcathait gcaithfeadh gur fhan a mada madra istich. istigh. Ach aig ag deire deireadh na cúise fuair amach na nach ro raibh mada madra eile án an brí ar bith céard a bhí ina cintstiocair leis an torann agus leis an scarta scairt mór a bhí á dhiona dhéanamh sa gcistineach. gcistin. Ach sa deire, deireadh, nuair a bhí an torann chó chomh mór is go gceapach gceapfadh aen, aen aon nduine faoin doun domhan gur beithíoch alta a bhí ag iarra iarraidh a ghoil dul amach aig ag a teach, thug a mháthair adúirt dúirt gon don diún deamhan is gon don deaul deabhal é agus stop an torann uaí uaidh sin amach. Dúirt gura gur cuimhneach leis oíche eile a bhí aig ag tórha tórramh agus in aice le teach na an tórha tórraimh calha caladh báid a an dtugann muide dtugaimidne calaú, caladh, calaú caladh a an bhaoite air. Ogus Agus choinic chonaic adeir deir an fharraige crochta an oíche se seo agus thug un chun cruinnis gomb gurb í an oíche oidhbriú oibriú farraige is a choinic chonaic i mbeó mbeo a bheatha in éis é a bheith ina chúnaí chónaí air ar an oileán. Ach d’eighre d’éirigh amach ó theach na an tórtha. tórraimh. É héin féin agus fear eile gon den bhaile, agus dúradar dúirt siad go ngohaidís ngabhfaidís chó, chomh, síos go dtí an calha caladh go bhfeicidís cho chomh hárd hard agus bhí an reó reo ag eighrí éirí air ar thaoibh thaobh na, na haille. Bhuel sa ghoil dul síos dób, dóibh, nuair a bhíodar eanann ionann is thíos aig ag a an gcalha, gcaladh, thugadar faoi deara go de ro raibh stumpa go de bhád iomara iomartha istich istigh insa sa gcalha, gcaladh, insan san áit nach bhféatach bhféadfadh aen aon bhád seasa seasamh an oíche sin ach an oiread agus d’fhanhait d’fhanfadh i lár na farraige móire gun gan brise briseadh gun gan réaba. réabadh. Ach dúirt héin féin agus fear eile nach bád ceart saíolta saolta a bhí án, ann, ogus agus is gearr a bhíodar a breanthú breathnú nuair a thugadar faoi deara, go ro raibh gasúr istih istigh insa sa mbád ogus agus é ag obair ar a mhíle diothall dícheall ar nús nós mar a ag bheit bheadh a ag catha caitheamh amach briosta briosca múna móna rud gon don tsórt sórt sin gaine gaineamh as an mbád, go ro raibh an bád eanann ionann is a bheith glanta aige, ogus agus nuair a bhí an bád glanta amach aige, i bhfad uainn an urachóid urchóid agus an anachain, scal tine mhór uafásach ar thaoibh thaobh na haille, taíobh taobh thoir gon don bhád ar thaoibh baurd bord na sceartha aige agus thug an bád agus an gasúr a haghaí haghaidh ar an áill aill ogus fogas chuadar chuaigh siad isteach _______ adúirt a dúirt isteach insan san áill. aill.