1974 : QQTRIN016204
Pádraig Tyers
[Ceol]
Fáilte
róibh
romhaibh
aríst
arís
a
chairde.
Ceist
agam
oraibh:
an
ngéilleann
sibhse
do
phiseoga.
Is
mú
iomaí
san
sin
daoine
a
ghéileann
ghéilleann
tá
a
fhios
agaibh,
ach
nach
bhfuil
adamhálacha
admhálacha
aun.
ann.
Nach
geaul
geall
le
creideamh
aige
ag
daoine
áirithe
iad
insa
sa
tslí
dhuit
duit
gurb
iad
a
rialaíonn
a
mbeatha
dh'fhéadfá
d'fhéadfá
a
rá.
Bhuel
bean
is
ea
Bríd
Uí
Ghrainbhéil
ó
Phróiste
Pharóiste
an
Fheirtéirig
Fheirtéaraigh
a
bhfuil
ana-chuir
an-chur
amach
aici
ar
na
piseoga
céanna.
Ní
deirim
go
gur
ngéileann
ngéilleann
sí
dhóibh
dóibh
áfach.
Pé
scéal
é,
seo
dhíbh
daoibh
anois
í,
agus
í
ag
cuir
cur
síos
ar
phiseoga
a
bhaineann
le
giorraithe.
Bríde Ghrainbhéil Ballincolla Corkaguiny
Ó
ní
níor
mhaith
le
daoine
leis
na
giorraithe.
Deiridís
ná
raudar
rabhadar
ámharach.
go
raibh
mísheans
á
leanúint
pé
áit
riamh
a
cnoiceach
chonacthas
iad.
Bhí
seanbhean
air
ar
a
mbaile
go
raus
raibh mé
féinig
féin
aun,
ann,
áit
a
tógach
tógadh
mi
mé
agus
a
phósas
phós mé
is
go
raibh
mo
chlaun
chlann
go
léir
agam
aun,
ann,
deireach
deireadh
sí
liom
i
gcúnaí
gcónaí
"ó
a
chroí,
aen
aon
áit
a
chíhe
fheicfidh
tú
giorria,
cas
abhaile,
mar
ní
math
maith
é.
Leanann
mí-á
mí-ádh
é",
ach
tá
fhios
agam
bean
a
bhí
i
mbreoiteacht
linbh
agus
bhí
a
dh__
dhá
lá
caite
aici
agus
fós
ní
raibh
a
leanbh
saelaithe
saolaithe
ach
ní
mhaireann
a
fear
céile
bneacht
beannacht
Dé
lén
lena
anam
agus
lé
le
anmanna
ainmneacha
na
marbh
agus
cuireach
cuireadh
fios
ar
an
ndochtúir
air
ar
deire
deireadh
dhi
di
mar
bhí
a
buile
buille
túrtha
tabhartha
agus
má
cuireach
cuireadh
ar
theacht
abhaile
do
do
chnoic
chonaic
sé
an
giorria
suite
ón
dtaebh
dtaobh
amu
amuigh
do,
don
ndoras.
Bhí
an
doras
dúnta
gan
auras
amhras
air
ar
a
ceathair
ar
maidin
agus
em,
d'imig
d'imigh
an
giorria
fiarsceó
fiarsceabha
bhuaig
uaidh
agus
baineach
baineadh
treascairt
as
an
ngiorria
óna
chliathán
deas
agus
a
tarna
dara
treascairt
as
an
gcliathán
clé
go
raibh
sé
slach
salach
bréan
ná
nach
haithneofá
n-aithneofá
in’
i
giorria
ngiorria
in
ae
aon
chor
é
mara mbeach
murach
go
raibh
sé
ficithe
feicthe
glan
aige.
Chua
Chuaigh
sé,
dhid
dhruid
sé
soir
tamall
air
an
bhfatha
bhfaiche
uaig
uaidh
a
dúirt
sé
ag
eh,
má
dhe-...
shuig
shuigh
síos
do
héin
féin
agus
do
dh’fhéach
fhéach
a
i
dtreó
dtreo
an
fhir
seo,
ach
cheap
an
fear
gob
gurb
í
a
bhean
a
bhí
le
meacht,
imeacht,
mar
do
bhí
clos
trácht
ar
an
ngiorria
aige
ná
nach
raibh
sé
ámharach
ach
tháinig
a
an
dochtúir
ach
go
háirithe
agus
le
toil
an
Athar
Síoraí
agus
le
cauir
cabhair
an
dochtúra
agus
an
bhean
chaurtha
chabhartha
tugach
tugadh
a
leanbh
ar
a
sael
saol
agus
bheir
rug
baiste
baisteadh
air
ach
sin
a
raibh
aun.
ann.
Fuair
a
leanbh
bás
ach
is
dócha
gur
sólaoid
samhail
ab
ea
an
giorria
ach
cé
go
gur
gcuala
chuala mé
héin
féin
na
scéalta
so
seo
ní
thugaim
isteach
fós
insa
sa
giorraithe
giorriacha
mar
ainmhithe
is
ea
iad
sin
a
chathann...
chaitheann...
a
chruthaig
chruthaigh
Dia
chó
chomh
math
maith
linne
agus
caithid
caithfidh siad
a
bheith
aun
ann
ach
tá
na
piseoga
aige
ag
daoine
go...
ní
math
maith
leothu
leo
an
giorria.
Pádraig Tyers
B’in
Ba shin
í
Bríd
Granville.
Ní
fada
ó
ghiorraithe
coiníní
is
dócha
ach
coiníní
bána
a
bheig
bheag
ar
bun
againn
an
baubhta
babhta
so.
Iad
súd
siúd
a
chothaítear
laistig.
Is
iad
san
is
cúram
laethúil
don
gcéad
cainnteoir
cainteoir
eile,
Dónal
Ó
Ceocháin
nú
nó
cuid
dá
chúram
ach
go
gur
háirithe
insan
san
áit
go
gur
bhfuil
sé
ag
obair
in
aice
le
Cathair
Chorcaí
anso.
I
gCarraig
Ruacháin
atá
Dónal
buailte
fé
faoi
agus
d'fhiaraíos
d'fhiaraigh mé
do
cén
sórt
iad
na
coiníní
so
seo
atá
féna
faoina
chúram?
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Pádraig Tyers
Agus
an
mó
iomaí
ceaun
ceann
a
dh’fhéa_...
d’fhéa-...
go
bhféatach
bhféadfadh
duine
aire
a
thúirt
thabhairt
dóibh?
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Pádraig Tyers
Cad
é
go
díreach
a
bhíonn
le
déanamh?
Pádraig Tyers
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Pellets
agus
oiread
áirithe
do
choiníní
áirithe
agus
bíonn
orthu,
bíonn
orm
a
bheith
ana-chúramach
an-chúramach
leis
an
méid
bíg
bia
a
thugaim
dóibh,
a....
Pádraig Tyers
....An
itheann
siad
féar?
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Ó
is
féidir
féar
a
tha__
a
tha__
a
thúirt
thabhairt
dóibh
anois
agus
arís
leis
ach
eh
ba
leor
an
na
pellets
ina
n-aonar
gan
aen
aon
ní
ina
dteaunta.
dteannta.
Bíonn
orm
leis
aire
a
thúirt
thabhairt
don
chóras
uisce
i
dtreó
dtreo
is
go
mbeach
mbeadh
uisce
le
fáil
ag
gach
coinín
sa
tig
teach
mar
dá
mbeidís
gan
uisce
bheach
an
scéal
ina
praisig
praisigh
acu.
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Bíonn,
bíonn
ort
aire
a
thúirt
thabhairt
air,
an
teas
insan
sa
dtig,
teach,
don
ghaetharú
ghaothrú
fuinneoga
agus
uile
a
choimeád
i
gceart
agus
bíonn
galar
ag
gabháilt
gabháil
dóibh.
Tagann
eh
mastitis
orthu
uaireanta
agus
tagann
buineach
orthu
agus
tagann
saghas
cóncar
nó
cans__
cancair
cancar
insna
sna
cluasa
orthu...
acu
agus
bíonn
Pádraig Tyers
ort
a
Pádraig Tyers
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Óhó
bíonn
ambaiste,
banaltra
pé
scéal
é.
[Gáire]
Pádraig Tyers
Is
ea,
is
ea.
Pádraig Tyers
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
....Ó
sin,
is
rud
ana__
is
rud
ana-tháchtach
an-tábhachtach
é
sin.
Bhuel
bíonn
bíonn
siad
tímpeall
timpeall
fiche
seachtain
d'aois
sula
bhíonn
siad,
na
cín
cinn
bhaineanna,
sara
sula
bhíonn
siad
ul__
ullamh
chun
chúplála.
cúplála.
Pádraig Tyers
Fiche
seachtain
an
ea?
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Is
ea....
....Is
ea....
....Tímpeall
fiche
seachtain
d'aois....
Pádraig Tyers
....Is
ea.
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Pádraig Tyers
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Em
de
deich
gcíng,
gcinn,
de
deich
gcíng
gcinn
bhaineanna
do
gach
cheaun
cheann
fireann
agus
eh
i
gceaun
gceann
caighicíse
coicíse
ansan
ansin
bíonn
ort
an
choinín
coinín
bhaineann
a
bhrath,
bhraith,
féachaint
an
bhfuil
sí
torthach
torrach
agus
má
tá,
em
lean,
[casacht],
ligeann
tú
uirthi
dul
ar
aghaig
aghaidh
go
ceaun
ceann
míosa
agus
ansin
tugann
tú
bosca
di
chun
na
coiníní
óga
a
bheith
aici
istig
istigh
aun.
ann.
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Pádraig Tyers
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
D'fhéatach
D'fhéadfach
cuid
is
dócha
is
féidir
altramacht
altramas
a
dhéanamh
orthu.
Cur
i
gcás
dá
mbeach
mbeadh
ceaun
ceann
amháin
agus
go
mbeach
mbeadh
trí
nó
ceithre
cín
cinn
aici
agus
ceaun
ceann
eile
agus
sé
cín
cinn
déag
aici,
d'fhéadfá
sé
cín
cinn
a
thógaint
thógáil
ón
gceaun,
gceann,
ceaun
ceann
amháin
agus
iad
a
thúirt
thabhairt
go
dtí
an
ceaun
ceann
eile,
go
dtí
an
cheaun
cheann
eile.
Pádraig Tyers
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Ghlacach
Ghlacfadh
sí
leo
eh
eh
dá
mbeidís
an,
ar
an
aois
chéanna
agus
é
a
dhéanamh
go
luath
tar
éis
na...
Pádraig Tyers
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Pádraig Tyers
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Pádraig Tyers
Is
dócha
go
bhfuil
féilire
agaibh
[gáire]...
Pádraig Tyers
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Pádraig Tyers
Ah
bhuel
an
fada
go
mbaintear
na
coiníní
do
dheol?
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Mí,
tar
éi-...
baintear
díobh
iad
[casacht]
tar
éis
míosa
[casacht].
Pádraig Tyers
Is
ea.
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Pádraig Tyers
....Is
ea.
Inis
dom
cad
é
cad
é
an
ghreidhm
ghreim
ba
chrua
a
bheir
ort
ó
thosnaís
thosaigh tú
ag
gabháilt
gabháil
dos
de
na
coiníní?
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Bhuel
[casacht]
do
thárla
tharla
rud
ait
mhuise.
Coinín
bocht
do,
do
rug
sí
dei’
gcín
gcinn
do
chín
chinn
óga
agus
tar
éis
na
hoibre
go
léir
nár
chuir
sí
a
búndún
bundún
amach
agus
b'éigean
dúm-...
b'éigean
dom
í
a
mharú
agus
ansan
ansin
ní
ní
raibh
aen
aon
choinín
eile
aici
go
raibh
chín
chinn
óga
aici
an
lá
céanna
agus
ní
raibh
ar
mo
chumas
alt,
alt,
aon
altramacht
altramas
a
dhéanamh
agus
bhí
orm
an
t-ál
go
léir
Pádraig Tyers
a
Pádraig Tyers
Iad
a
bhá,
an
ea?
Pádraig Tyers
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Yeah...
Pádraig Tyers
Pádraig Tyers
An
mbeach?
mbeadh?
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Pádraig Tyers
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Sin
mar
a
bheach
bheadh
acu
sa
saura
samhradh
déarhainn
déarfainn
ach
ansan
ansin
sa
ghíre
gheimhreadh
leis
an
bhfuacht
amu,
amuigh,
ní
dó
dóigh
liom
go
mbíonn
an
fúnn
fonn
cúplála
san
orthu
in
ae
aon
chor.
Ní
ní
ní
réitíonn
an
fuacht
agus
an
cúpláil
le
chéile
de
réir
deauraimh....
dealraimh....
....[Gáire]
Pádraig Tyers
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Ní
dó
dóigh
liom
go
mbeach
mbeadh
an
dúchas
untu
iontu
chun
mreachtaint
maireachtáil
amu,
amuigh,
ní
bheach
bheadh
eh
an
chosaint
acu
mar
déarfá
ná
ní
bheach
bheadh
an
nádúr
untu
iontu
chun
iad
féin
a
chosaint
ar
eh
eh
eh
ar
easóga
agus
ar
chuit
chait
agus
ar
gach
aen
aon
ní
a
bhíonn
aig
ag
faire
orthu,
agus
ní
bheach
bheadh
ar
a
gcumas
em
claun
clann
a
bheathú
bheith
taebh
taobh
amu...
amuigh...
amu
amuigh
fén
faoin
aér.
Ní
dó
dóigh
liom
go
beach.
beadh.
Pádraig Tyers
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Is
’dir,
idir,
is
air
ar
éigean,
ní
dó
dóigh
liom
go
mairhidís
mairfidís
i...
i...
i
gcoine
gcoinne
fuacht
an
ghírig
gheimhridh
in
ae
aon
chor.
Ní
dó
dóigh
liom
go
ndéanhaidís
ndéanfaidís
leo
héin....
Pádraig Tyers
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Pádraig Tyers
Is
ea.
An
suimiúil
leat
í
mar
obair?
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Tá
sé
ana-shuimiúil
an-suimiúil
gan
daubht
dabht
ach
go
cimeádann
coimeádann
sé
ar
do
bhairicíní
bharraicíní
i
gcónaí
tu
tú
mar
ní
bheach
bheadh
a
fhios
agat
ó
thalamh
an
douin
domhain
go...
ná
go...
ná
go
n-imeóch
n-imeodh
dui-...
rud
éigin
bun
os
ós
ciúnn
cionn
eh
eh
eh
insan
san
obair
páipéir
san
do
bhíonn
ag
gabháil
do.
Pádraig Tyers
Is
ea.
Bhuel
an
cheist
is
táchtaí
tábhachtaí
anois
is
dócha
ná
so:
an
bhfuil
sé
eacnaimiúil
eacnamaíoch
coinín
den
tsórt
sórt
so
seo
a
thógaint,
cuirim
i
gcás
dá
mbeach
mbeadh
éinge
aon duine
do
mhuíntir
mhuintir
na
Gaeltachta
ag
cuíneamh
cuimheamh
air,
ar,
air
ar
a
leithéid
a
dhéanamh?
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Pádraig Tyers
Mm.
Cad
é
an
t-airgead
a
gheofá
ar
choinín
dá
ndíolfá
í?
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Eh
do
bheach
bheadh
coinín
óg
ullamh
don
marga
margadh
tréis
tar éis
och
seachtaine,
bheach
bheadh
sé
tímpeall
timpeall
cheithre
ceithre
púnt
punt
meáchain
de
eh
ar
an
tráth
san,
sin,
agus
bheach
bheadh
an
t-ádh
leat
dá
bhfaighfeá
cúig
pingin
is
seachtó
air.
Sin
cúig
scilin
mar
déarfá,
cúig
scilin
déag.
Sa
Pádraig Tyers
tseanairgead?
seanairgead?
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Sa
tseanairgead.
seanairgead.
Pádraig Tyers
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Bhuel
ní
dó
dóigh
liom
go
bhfuil
aon
[casacht]
mharga
mhargadh
ar
eh
eh
ar
an
bhfiona
bhfionnadh
i
láir
láthair
na
huaire.
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Pádraig Tyers
A
hoch
hocht
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
seachtaine
Pádraig Tyers
arís?
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Pádraig Tyers
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Pádraig Tyers
Sea.
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Pádraig Tyers
Is
ea.
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Dála
an
scéil
a
Phádraig,
tá
rud
amháin
a
ritheann
chúm
chugam
anois
agus
mé
ag
caighnt
caint
leat.
Táim
ag
marú
coiníní
choiníní
ó
bhíos
bhí mé
im
leanbh
le
madraí
agus
feiréadaí,
firéid,
agus
gunnaí,
agus
is
beag
a
cheapas
cheap mé
riamh
go
dtiocach
dtiocfadh
an
lá
go
mbeing
mbeinn
á
mbeathú,
agus
is
math
maith
an
rud
nach
dom
féin
atáim
á
dhéanamh
[gáire].
[Gáire]
Dónall Ó Ceocháin Carran Bantry
Ní
bhíonn,
ach
amháin
an
an
an
fear
a
bhíonn
ag
tiomáint
an
wheelbarra.
[Gáire]
Pádraig Tyers
Go
raibh
míle
math
maith
agat
a
Dhónal
Dhónaill
Uí
Cheocháin.
Siar
go
Dairire
Dairbhre
a
raghaimíd
rachaimid
anois
go
dtí
Máire
Bean
Uí
Shé
ón
bhFearann
Riach
Íochtarach.
Bhí
Máire
ar
an
gclár
so
seo
cheana
againg
i
dtosach
an
tSamhraidh
is
dó
dóigh
liom
agus
scéal
mar
gheall
ar
Fhionn
Mac
Cumhail
Cumhaill
á
insint
aici.
Leis
an
nGobán
Saér
a
bhaineann
an
scéal
atá
aici
anocht
dúinn.
Máire
Bean
Uí
Shé.
Máire Uí Shé Farranreagh Iveragh
Bhí
saer
saor
clotha
cloiche
aun
ann
fadó
go
nglaéid
nglaonn
siad
An
Gobán
air.
Bhí
muareisear
mórsheisear
iníon
aige
agus
ní
raibh
aen
aon
mhac
aige
agus
bhíoch
bhíodh
sé
a
ag
dul
is
in
gach
aen
aon
chúntae
chontae
a
ag
déanamh
tithe
’s
eh...
do
raghach
rachadh
sé
go
gur
Lúndain
Londain
an
déanamh
cúirt
don
rí
is.
Bhí
leanabh
leanbh
a
teacht
orthu
’
ach
go
háirithe
agus
duairt
dúirt
bean
a
chúarsan
chomharsan
leis,
bean
an
Ghobáin:
'héach'
'Féach'
a
duairt
dúirt
sí,
‘níl
aen
aon
_____
eile
#?
agamsa
agus
má
bhíonn
iníon
agat,
duairt
dúirt
sí,
'túir
'tabhair
dósa
domsa
í
agus
túradsa
tabharfaidh mise
mac
duitse
mar
níl
aen
aon
mhac
agat'.
'Álraidht,'
'Alright,'
dhineadar
rinneadar
suas
go
gur
ndéan-__
dhéanhaidís
dhéanfaidís
é
sin
agus
nuair
a
tháinig
An
Gobán
abhaile
bhí
áthas
an
douin
domhain
air
mac
a
bheith
roimis,
roimhe,
agus
d'eighrig
d'éirigh
sé
suas
ina
garsún
agus
lá
'_____+'
go
gur
háirithe.
Duairt
Dúirt
sé
leis
a-...
'Beir
an
t-asal'
a
dúirt
sé,
'go
dtí
an
trí-a
trí
#?
ag
ól
deoch,
agus
an
t-uisce
a
óla
ólfaidh
sé'
dúirt
sé,
'caithe
'caithfidh
sé
rith
suas
shara
sula
rithe
rithfidh
sé
síos".
Bhí
sé
in
áirde
airde
ar
an
asal
a
ag
marcaíocht
ar
an
asal
fean
ar feadh
an
lae,
agus
tháinig
cailín
thar
bráid
agus
duairt
dúirt
sí
leis
'cad
tá
atá
agat
á
dhéanamh
ansan
ansin
fean
ar feadh
an
lae'
a
dúirt
sí,
'bhfuil
an bhfuil
aen
aon
ní
le
déanamh
sa
bhaile
agat?
Tá
an
t-asal
bocht
marbh
agat'.
'Duairt
'Dúirt
an
gadaí
liom'
a
nduair
dúirt
sé
'gan
aen
aon
uisce
a
leogaint
ligean
don
asal
a
ólt
ach
a
ag
rith_’
rith-
agus
é
ag
gol
‘uisce
a
bheith
a
ag
rith
suas
shara
sula
ritheach
rithfeadh
sé
síos'.
'Airiú
a
stail
amadáin'
aduairt
a dúirt
sí,
'caithig
'caithfidh
gah
gach
ae...
aon,
’h
gach
aen
aon
uisce
rith
suas
shara
sula
ritheach
rithfeadh
sé
síos.
Téir
Téigh
isteach
ansan
ansin
sa
______
tré
agus
caithig
caithfidh
an
t-uisce
rith
suas
sa
scórnaig'
scornaigh'
a
deir
sé
'shara
'sula
ritheach
rithfeadh
sé
síos
na
ina
cliabhlaig.'
cliabhraigh.'
Do
dhin.
rinne.
'Cad
a
chinnibh
chinntí
tu?'
duairt
dúirt
a
t-athair
athair
leis.
‘Núthair’
he
hé
said,
'n’fheaca
'ní fhaca
aen
aon
uisce
ag
rith
suas
shara
sula
ritheach
rithfeadh
sé
síos.'
'Agus
cé
adúirt
a dúirt
leat
é?'.
'Cailín
a
ghoibh
ghaibh
thar
bráid,
cailín
an
na
córsan,
comharsan,
cailín
an
na
córsan
comharsan
adúirt
a dúirt
liom
go
gcaitheac
gcaithfeadh
gah
gach
aen
aon
uisce
rith
suas
sa
scórnaigh
scornach
shara
sula
ritheach
rithfeadh
sé
síos.'
'Sea'
adúirt
a dúirt
sé.
Chuir
sé
'_____'
lá
eile
é,
sa
chathair,
le
croiceann
craiceann
córa-__
caerach
caorach
agus
dúirt
sé
leis
'Seana-stíl
é
sin'
a
ndúir
sé
'cad
déarha
déarfaidh
mé
air
an,
an
bréidín
soluach'
dúirt
sé.
'A
Mhuire
Mháthair'
adúirt
a dúirt
sé,
'N'fheandar
'N'fheadar
cad
é
sin,
an
bréidín
soluach?'
#?
Tháinig
bean
chuige
gad
cad
é
an
méid
atá
ag
túirt
tabhairt
sa
bréidín
is
a
luach
dhom?'
'Umadáinín
'Amadáinín
is
ea
é'
dúirt
sí,
'era...
n'fheandar
’on
don
doun
domhan
cad
é
a
an
saghas
garsúin
é
sin,
umadáinín
amadáinín
is
ea
é'.
Tháinig
an
cailín
seo
chuige
’
ach
go
háirithe
agus
'cad
tá
atá
air
sin
agat'
adúirt
a dúirt
sí,
'an
bréidín
soluach'.
Chua
Chuaigh
sí
isteach
is
fuair
sí
díos
dimheas
nú
nó
siuicéir,
siucaeir,
siúisiúr
siosúr
nú
nó
rud
éigint
éigin
don
siopa
agus
gheárr
ghearr
sí
an
lomara
lomra
agus
thug
sí
fiacha
an
lomara
lomra
dho,
dó,
cúpala
cúpla
scilin,
sciling,
ag’
agus
‘Seo,
beir
abhaile
an
bréidín,
agus
shin
é
an
bréidín
is
a
luach
agat
anois'
a
dúirt
sí
'agus
beir
abhaile
go
gur
dtí
t’athair
é!'
Do
dhin!
rinne!
'Cé
a
cheannaig
cheannaigh
é'
ansoin.
ansin.
'Ó,
an
cailín'
a
dúirt
sé
'a
dúirt
liom
an
t-asal
do
rith
isteach
go
gur
dtí
an
t-uisce
iníon
cailín
a
córsan.'
comharsan.'
'Téir
'Téigh
anois'
a
dúirt
sí
'agus
abair
leis
an
gcailín
sin
teacht
chúm,'
chugam,'
agus
cé
bhí
aige
ach
a
iníon
féin
tá’s
tá a fhios
agat.
Bhí
an
t-íntileacht
intleacht
aici.
Bhí
íntileacht
intleacht
a
dóthain
aig
ag
an
Gobán.'
Pádraig Tyers
Bhí
Bríd
Granville
ag
caighnt
caint
linn
ó
chianaibh
mar
gheall
ar
phiseoga
a
bhaineann
le
giorraithe.
Bhuel
tá
a
thuille
thuilleadh
le
rá
anois
aici
mar
ar
shaghasanna
shaghsanna
eile
piseog.
Bríde Ghrainbhéil Ballincolla Corkaguiny
Bhíoch
Bhíodh
a
lán
piseoga
fadó
an
ann
insa
san
taebh
taobh
so
seo
tíre
ag’
agus
is
dócha
go
gur
raudar
rabhadar
ins
gach
aen
aon
áit.
Piseoga
i
dtaebh
dtaobh
ainimhithe,
ainmhithe,
piseoga
i
dtaebh
dtaobh
bainne,
piseoga
i
dtae-__
dtao-__
dtaebh
dtaobh
ím
im
a
dhéanamh
agus
uachtar
agus
mar
a
leanas.
Bhí
piseoga
ar
nach
gach
aon
tsórt
sórt
go
náireach.
Is
minic
a
chuala
chuala mé
féin
trácht
air
dá
raghfá
rachfá
isteach
i
dtig
dteach
go
mbeach
mbeadh
cuigean
cuigeann
á
dhéanamh.
Chathfá
Chaithfeá
do
lámh
a
chuir
chur
air
ar
an
meadar.
An
réasún
a
bhí
leis
sin
air
ar
eagala
eagla
go
mbéarfá
an
t-ím
t-im
leat
agus
dá
n-imeofá
gan
do
lámh
a
chuir
chur
ar
an
meadar
agus
go
dtócach
dtógfadh
sé
leath
lae
agus
ná
nach
beach
mbeadh
an
t-ím
t-im
fós
bailithe
'Ósta
a
thug
leat
é'
a
déarhaidíst
déarfaidís
agus
cuirfí
chuirfí
fios
aríst
arís
ort
agus
chathfá
chaithfeá
teacht
agus
do
lámh
a
chuir
chur
uiri.
uirthi.
Bhíoch
Bhíodh
a
thuille
thuilleadh
acu
ansan
ansin
agus
eh
dá
mbeidíst
mbeidís
a
ag
déanamh
cuigin
chathfá
chaithfeá
fé
feibh
mar
dúrt
dúirt mé
cheana
do
lámh
a
chuir
chur
air
agus
do
thriailhidíst
thriailfidís
an
dtuigeann
tú,
gabháilt
gabháil
amach
sé
is é
sin
má
bhí
crú
a
mbó
féin
acu
gan
a
lámh
a
chuir
chur
ar
a
an
gcuigean
ach
aríst
arís
ansan
ansin
bhí
draum
dream
an
tí
b'fhéidir
mós
math
maith
dóibh
sin
agus
suas
lena
gclis
agus
lena
bpiseoga
agus
cad
a
dhinidíst
dhéanfaidís
ach
nuair
a
dh’fhaighidíst
d’fhaighidís
an
bhean
mithe
imithe
amach
agus
ní
níor
chuir
sí
an
lámh
ar
an
gcuigean
gcuigeann
ní
dhinidíst
dhéanfaidís
ach
sméaróid
bheag
a
chathamh
chaitheamh
san
uachtar
agus
do
leigheach
leádh
pé
rud
a
bhíoch
bhíodh
aun,
ann,
do
leigheach
leádh
sé
agus
ní
théach
théadh
an
rath
leis
an
mbean
a
bhí
imithe
amach
agus
agus
ní
thugach
thugadh
sí
léi
aen
aon
rath.
Bhíoch
Bhíodh
a
thuille
thuilleadh
acu
ansan
ansin
agus
bhíoch
bhíodh
sé
do
de
nós
acu,
bheach
bheadh
bosca
lasán
acu
héinig
féin
aige
ag
baile,
b'fhé
b'fhéidir
go
ngeófá
bhfaighfeá
bosca
muar
mór
groí
ar
leathphine
leathphingine
an
uair
siúd
acu
agus
b'fhéidir
an
dtuigeann
tú
dá
mbeach
mbeadh
tig
teach
air
ar
thae
thaobh
bóthair
nú
nó
tig
teach
i
mi-___
in
iomall
imeall
baile
go
gur
dtiocaidíst
dtiocaidís
isteach
agus
go
loirceoidíst
lorgóidís
sméaróid
ort
le
túirt
tabhairt
’on
don
ghort
d’fhoun
d’fhonn
is
an
dtuigeann
tú
go
gur
bhféataidíst
bhféadfaidís
a
bpíp
bpíopa
a
dhearga
dheargadh
orthu,
ach
bhíoch
bhíodh
cuid
acu
math
maith
a
ndóthain
dóibh
nuair
a
dh’imídís
d’imídís
leis
an
spré
ón
dtine
nuair
a
bheidíst
bheidís
amu
amuigh
thairis
thar
an
mbuaile
amach,
thiocach
thiocfadh
fear
nú
nó
bean
an
tí
agus
chathach
chaitheadh
sé
spré
don
dtine
tine
ar
lic
an
tinteáin
agus
ansan
ansin
bhí
deire
leis
an
spré
leigheach
leádh
sí
aige
ag
an
bhfear
a
bhíoch
bhíodh
imithe
amach
léithe
léi
agus
bhíoch
bhíodh
sé
a
ag
d’iarra
iarraidh
fille
filleadh
aríst
arís
ach
dúntaí
dhúntaí
an
doras
orthu.
Bhíoch
Bhíodh
a
thuille
thuilleadh
piseog
ansan
ansin
aige
ag
daoine
dá
dtúrhaidís
dtabharfadís
braen
braon
bainne
dhuit
duit
ó,
do
chuiridís
croch
salainn
air
mar
shúil
is
go
gur
dtúrfá
dtabharfá
leat
an
sonas
is
an
rath
agus
go
bhfóire
Dia
orainn,
bhí
sé
deacair
aig
ag
éinne
ná
nach
raibh
crú
a
bhó
héin
féin
é
a
thúirt.
thabhairt.
Bhíoch
Bhíodh
a
thuille
thuilleadh
acu
adsan
ansin
an
dtuigeann
tú
agus
go
gur
mbíoch
mbíodh
na
hainmhithe
a
ag
dul
na
ina
gcoinne
agus
caighltí
chailltí
orthu
iad
agus
ná
nach
chuiridíst
gcuiridís
smut
éigin
don
den
ainmhí,
an
cheathrú
deire
deiridh
do
de
nú
nó
smut
éigin
dá
chreatalach,
chreatlach,
chuirhidíst
chuirfidís
i
ngort
áirithe
le
duine
dos
de
na
córsain
comharsana
é
go
mbeach
mbeadh
na
hainimhithe
hainmhithe
ag
eighrí
éirí
leothu
leo
go
math
maith
agus
go
dtairiceóch
dtarraingeodh
sé
an
mí-ádh
agus
an
mí-rath
mírath
oru
orthu
cé
go
ndineach
ndearnadh
agus
bhíoch
bhíodh
sé
do
mhleán
mhilleán
orthu
agus
eh
leanaidís
do
dó
mar
sin.
Bhíoch
Bhíodh
a
thuille
thuilleadh
acu
adsan
ansin
agus
b'fhéidir
ná
nach
ritheach
rithfeadh
na
hainmhithe
le
cuid
acu
agus
go
mbíoch
mbíodh
an
saghas
so
seo
piseog
acu
go
gcuiridíst
gcuiridís
uí
uibheacha
glugair
a
bheach
bheadh
ar
gor
trí
seachtaine
más
í
cearca
iad
agus
más
í
lachain
cheithre
ceithre
seachtaine
a
bheidíst
bheidís
ar
gor
agus
ná
raibh
aen
aon
tora
toradh
le
fáilt
fáil
astu,
chuiridíst
chuiridís
isteach
sa
stácaí
iad,
stácaí
na
gcórsan
gcomharsan
agus
do
thairigídís
tharraingídís
mí-ádh
adeiridíst.
deiridís.
Agus
do
chuala
chuala mé
go
gur
dtárla
tharla
sé
seo
i
gCúntaetha
gContaetha
eile
in
éaghmuise...
éagmuis...
i
gCúntae
gContae
Chiarraighe
Chiarraí
ach
bhíoch
bhíodh
piseoga
thar
phiseoga
acu.
Fudó
Fadó
ní
dh’imeoch
imeodh
duine
ón
dtig
teach
air
ar
maidin
Dé
Luain.
Bhíoch
Bhíodh
sé
aige
ag
cuid
eile
acu
dá
raghaidíst
rachaidís
ag
imirt
chártaí
go
n-imeóch
n-imeodh
fear
an
tí
agus
go
gcuiridís
snáthaid
mhuar
mhór
thiar
ina
chosóig
chasóig
i
ganfhios
gan fhios
d’fhoun
d’fhonn
is
go
mbeach
mbeadh
an
bua
aige.
Bhíoch
Bhíodh
piseoga
leis
i
dtaebh
dtaobh
an
bháis
acu,
sé
sin
nuair
a
deirim
i
dtaebh
dtaobh
an
bháis
is
é
an
rud
athá
atá
i
gceist
agam
an
té
bhíoch
bhíodh
caighlte,
caillte,
an
t-éadach
a
bhíoch
bhíodh
ina
dhiaig.
dhiaidh.
Tugtaí
Thugtaí
go
dtí
an
Aifireann
Aifreann
é
seo
trí
Dounaí
Domhnaí
anois,
trí
Dounaí
Domhnaí
do
Aifreann
an
phobail
a
bheach
bheadh
i
gceist
acu,
agus
is
é
an
chiall
go
dtugtaí
go
dtí
an
Aifireann
Aifreann
é
seo
chun
go
gur
mbeach
mbeadh
lau
loghadh
le
fáilt.
fáil.
Sé
Is é
sin
an
té
a
bheach
bheadh
’mithe,
imithe,
ná
nach
beach
mbeadh
sé
a
ag
meacht
imeacht
nochtaithe
nochta
ar
a
sael
saol
eile
an
dtuigeann
tú
agus
go
mbeach
mbeadh
se
sé
clúdaithe.
'Nois
Anois
bhíoch
bhíodh
piseoga
eile
aige
ag
daoine
chó
chomh
math
maith
i
dtaebh
dtaobh
an
éadaig
éadaigh
céanna.
B'fhéidir
cuid
acu
ná
nach
dtúraidíst
dtabharfaidís
féin
go
dtí
an
Aifreann
é,
muíntir
muintir
an
tí
ach
gob
gurb
é
an
rud
a
dhéanhaidíst
dhéanfaidís
leis
an
n-éadach
an
té
go
raudar
rabhadar
chun
é
a
thúirt
thabhairt
do,
dó,
chuiridíst
chuiridís
ina
gcnocán
i
lár
an
tí
iad,
agus
thócaidíst
thógfaidís
ceaun
ceann
ar
cheaun
cheann
agus
chaithidíst
chaithidís
uisce
coisilic
coisricthe
oru
orthu
agus
déarhaidíst
déarfaidís
lé
le
gach
giobal
nú
nó
bróig
bróg
nú
nó
stoca
nú
nó
pé
rud
a
bheach
bheadh
sa
treis
acu
déarhaidíst
déarfaidís
'bíoch
'bíodh
sé
sin
agat
anois
ar
soin
son
Dé
agus
a
anama'
nú
nó
'ar
soin
son
Dé
agus
a,
a
hanama'
más
bean
a
bhí
i
gceist,
nú
nó
fear
ach
déanfaí
dhéanfaí
an
tagairt
dóibh.
Bheach
Bheadh
air
ar
an
nduine
sin
chó
chomh
math
maith
ansan
ansin
an
t-éadach
a
thúirt
thabhairt
trí
Dounaí
Domhnaí
go
dtí
Aifireann
Aifreann
an
phobail.
Bhíoch
Bhíodh
piseoga
leis
aige
ag
daoine,
n'fheadar
ní fheadar
an
bhfuil
siad
fós
acu,
thá
tá
cuid
acu
is
dócha
go
bhfuilid.
bhfuil siad.
Ní
chuiridís
cathaoir
amach
air
ar
maidin
Dé
Luain
ag
glana
glanadh
fneoga
fuinneoga
ar
eagala
eagla
na
heagala,
heagla,
ná
ní
Luain
a
thúrhaidíst
thabharfaidís
isteach
clár
Dé
Luain
ná
clocha
mar
sin
iad
na
suíocháin
a
bhíoch
bhíodh
fudó
fadó
acu.
Bhíoch
Bhíodh
na
cláracha
treasna
trasna
an
tí
agus
clocha
chúthu
fúthu
agus
sin
é
an
áit
a
bhíoch
bhíodh
na
daoine
suite
ar
eagala
eagla
na
heagala
heagla
go
mbeach
mbeadh
aen
aon
tórhamh
tórramh
sa
tig
teach
i
gcaitheamh
na
seachtaine
agus
eh
tá’s
tá a fhios
agam
a
thuille
thuilleadh
acu.
Dá
ndéanfaidíst
ndéanfaidís
aen
aon
rud
a
bhácáil
ná
a
bheiriú
dhuit
duit
nuair
a
chuiridíst
chuiridís
abhaile
an
ní
chút
chugat
a
bheach
bheadh
déanta
acu
dhuit,
duit,
chathfá
chaithfeá
blúire
’ráin
aráin
a
chuir
chur
isteach
in
éadach
dóibh.
I
gcúntais
gcuntais
mo
shaeil
shaoil
chuir
sé
sin
úntas
iontas
orm
héin
féin
mar
dineach
rinneadh
liom
héin
féin
é
agus
dá
mbeach
mbeadh
a
fhios
agam
an
bhrí
bhí
leis
pé
rud
a
dhéanhach
dhéanfadh
mí-ádh
ná
míshonas
ná
mírath
do
scaoilhinnse
scaoilfinnse
an
t-éadach
folamh
abhaile
mar...
is
ait
liom,
é
a
bheith
mar
aige
ag
aen
aon
duine
an
t-aum
t-am
so
seo
don
tsael.
tsaol.
Tá
an...
tá
na
piseoga
acu
ach
n’fheadarsa
n’fheadar mise
an
bhfanfaig
bhfanfaidh
an
bás
óna
ndoras.
Pádraig Tyers
Bríd
Granville
ansan
ansin
agus
nuair
a
mhachnófá
air
nár
dhiail
dhiabhail
na
rudaí
a
chreidtí
fadó.
Dála
an
scéil,
n'fheadar
ní fheadar
conas
atá
aen
aon
rath
ar
an
gclár
so
seo
againge
againne
má
tá
ón
uair
go
gur
Dé
Luain
a
bhíonn
sé
i
gcúnaí.
gcónaí.
B'fhéidir
gur
cheart
dúinn
malairt
oíche
a
lorg.
Oíche
mhaith
agaibh
a
dhaoine
chóra.